Wieloletnia prognoza finansowa jako instrument zarządzania finansami lokalnymi

Gotowe rozwiązania w zakresie Wieloletniej Prognozy Finansowej

Zmiany w ustawie o finansach publicznych dotyczące m.in. ustawowego katalogu tytułów dłużnych, relacji spłaty zobowiązań, źródeł finansowania deficytu oraz zasady równoważenia wydatków bieżących skutkowały zmianami dotyczącymi wieloletniej prognozy finansowej. Jest to związane z jedną z zasadniczych funkcji prognozy polegającą na potwierdzeniu zachowania przez JST relacji spłaty zobowiązań w okresie, na jaki została przyjęta prognoza długu (część WPF).

Ponadto na sposób stosowania przepisów w zakresie WPF mają wpływ regulacje i ich zmiany dotyczące innych konstrukcji prawnych systemu finansów publicznych (np. ostatnie zmiany w przepisach ustawy o utrzymaniu porządku i czystości w gminach).

W zakresie WPF sporządzanej na 2020 r. należy przede wszystkim zwrócić uwagę na konieczność sporządzenia prognozy według istotnie zmienionego wzoru WPF, co jest rezultatem wyżej wskazanych zmian w zakresie ustawy o finansach publicznych.

Wieloletnia prognoza finansowa sporządzana na 2020 r. powinna uwzględnić wiele zupełnie nowych uwarunkowań związanych z prowadzeniem gospodarki finansowej przez JST. Dotyczą one m.in.:

• ustalania relacji spłaty zobowiązań z art. 243 ustawy o finansach publicznych,
• ustalania relacji równoważenia wydatków bieżących z art. 242 ustawy o finansach publicznych,
• konieczności precyzyjnego zidentyfikowania wszystkich źródeł przychodów wykonywanych przez JST (np. spłata pożyczek, nadwyżka środków związanych z dochodami i wydatkami realizowanymi w ramach szczególnych zasad wykonywania budżetu),
• reguł zaciągania długu na podstawie zobowiązań „spłacanych wydatkami",
• zasad restrukturyzacji zadłużenia JST,
• zaciągania zobowiązań na programy, projekty, zadania współfinansowane ze środków europejskich,
• zasad zaciągania pożyczek w państwowych i samorządowych osobach prawnych (art. 90 ustawy o finansach publicznych),
• zaciągania zobowiązań na projekty współfinansowane ze środków europejskich,
• zaciągania długu na podstawie niestandardowych instrumentów finansowych (leasing, sprzedaż zwrotna, subrogacja).

Książka wyjaśnia sporne i trudne zagadnienia dotyczące w szczególności:

• zgodności budżetu i uchwały w sprawie WPF – przedstawiono zmiany w budżecie i ich wpływ na treść WPF,
• kompetencji organów JST do dokonywania zmian w uchwale w sprawie WPF,
• obliczania relacji spłaty zobowiązań (art. 243 ustawy o finansach publicznych), z uwzględnieniem dwóch ustalonych przez FinPubU metodologii obliczania tej relacji,
• prawidłowego wypełnienia tabeli zawartej w aplikacji BeSTi@ – książka stanowi swoisty przewodnik po wzorze WPF, który jest zawarty w rozporządzeniu ,
• sposobu identyfikowania wartości z poszczególnych źródeł przychodów budżetu JST,
• prawidłowego prognozowania kwot z tytułu udzielonych poręczeń i gwarancji,
• treści tzw. umów wsparcia zawieranych między JST a spółkami komunalnymi,
• procedury umożliwiającej uchwalenie budżetu i WPF w sytuacji niespełniania przez JST zasad określonych w przepisach o finansach publicznych.

Ciekawy materiał pokazujący problemy stosowania prawa zawiera rozdział omawiający najczęściej stwierdzane nieprawidłowości w zakresie sporządzania WPF przez RIO, jak również rozdział prezentujący orzecznictwo związane ze stosowaniem przepisów dotyczących WPF.
Projekt WPF na 2020 r. i lata kolejne należy sporządzić do 15.11.2019 r.

W związku z licznymi wątpliwościami związanymi ze stosowaniem WPF, jak również mając na uwadze zmiany przepisów w tym zakresie (w tym nowy wzór WPF), wydawnictwo C.H.Beck, wraz z zespołem autorskim pod redakcją Piotra Walczaka, przygotowało kolejne wydanie książki:
Wieloletnia prognoza finansowa jako instrument zarządzania finansami lokalnymi

W tej książce wyjaśniono m.in. następujące zagadnienia:

• jaki jest charakter prawny WPF i jej moc obowiązująca,
• co oznacza realistyczność WPF,
• jaką rolę pełnią objaśnienia przyjętych w WPF wartości,
• jakie są metodologiczne podstawy prognozowania wartości finansowych w WPF,
• czy można uchwalić WPF mimo niespełniania relacji spłaty zobowiązań,
• jak opracować program naprawczy,
• jak obliczać wskaźnik spłaty zobowiązań,
• jakie są zasady ustalania spełnienia zasady zrównoważenia wydatków bieżących budżetu,
• w jaki sposób należy prezentować w WPF dług spłacany wydatkami,
• w jaki sposób należy prezentować w WPF operacje związane z emisją obligacji przychodowych,
• w jaki sposób należy rozumieć ustawowe wyłączenia z obliczania wskaźnika spłaty zobowiązań,
• na czym polega restrukturyzacja długu JST,
• na czym polega prognozowanie wydatków z tytułu udzielonych przez JST poręczeń i gwarancji,
• jak należy obliczyć wartość poszczególnych przychodów budżetu JST,
• jak należy dokonywać zmian w WPF,
• jaka jest rola uchwały w sprawie WPF dla zaciągania zobowiązań wieloletnich,
• jak prawidłowo zaciągnąć zobowiązanie dłużne podlegające wyłączeniu z relacji spłaty zobowiązań w zakresie finansowania wkładu krajowego,
• co jest przedsięwzięciem w rozumieniu WPF,
• czy umowa dotycząca odbioru odpadów komunalnych jest przedsięwzięciem,
• jak prognozować przedsięwzięcia finansowane ze środków europejskich,
• co oznacza zgodność WPF z uchwałą budżetową i jaki jest zakres tej zgodności,
• jak zmiany w budżecie należy pokazać w WPF w roku bazowym i latach kolejnych,
• jakie dane powinna zawierać informacja o kształtowaniu się WPF,
• w jaki sposób orzecznictwo kształtuje praktykę stosowania przepisów dotyczących WPF,
• jakie nieprawidłowości stwierdzają RIO w odniesieniu do WPF,
• w którym kierunku idą propozycje zmian legislacyjnych w zakresie WPF,
• czy WPF obejmują obowiązujące w JST procedury kontroli zarządczej.

W książce podano stronę internetową, gdzie do darmowego ściągnięcia są:

• uchwały w sprawie WPF wraz z załącznikami (wykaz przedsięwzięć wieloletnich itp.),
• uchwały w sprawie zaniechania realizacji przedsięwzięcia,
• uchwały w sprawie sposobu prowadzenia gospodarki finansowej jednostek budżetowych realizujących budżet JST w zakresie prowadzenia przedsięwzięć określonych w WPF (wraz z załącznikami),
• uchwały w sprawie określenia zakresu i formy informacji o przebiegu wykonania budżetu gminy i informacji o kształtowaniu się WPF oraz informacji o przebiegu wykonania planu finansowego samorządowych instytucji kultury,
• uchwały w sprawie WPF zawierające jedynie informację o kształtowaniu się WPF, w tym o realizacji przedsięwzięcia,
• informacje o kształtowaniu się WPF, w tym o realizacji przedsięwzięć.

Nowe wydanie publikacji zostało poszerzone o rozdziały dotyczące: metodologii prognozowania wartości finansowych w WPF, prognozowania wydatków z tytułu poręczeń i gwarancji, metodologii identyfikowania przychodów z poszczególnych źródeł wskazanych w FinPubU, zasad restrukturyzacji zobowiązań dłużnych oraz emisji obligacji przychodowych.

Z uwagi na nowy stan prawny zasadniczo zostały zmienione rozdziały dotyczące wzoru WPF, relacji spłaty zobowiązań oraz zasad zaciągania wieloletnich zobowiązań. Pozostałe rozdziały uzupełniono i uaktualniono, tak aby uwzględnić najnowsze orzecznictwo, jak również kształtującą się praktykę JST. Zaktualizowano także rozdziały omawiające wyniki kontroli RIO i orzecznictwo w sprawie WPF, jak również rozdział z pytaniami czytelników.