Prawo spadkowe. System Prawa Prywatnego. Tom 10

Przedmowa

Wykaz skrótów

Rozdział I. Pojęcie, funkcje i źródła prawa spadkowego

§ 1. Pojęcie prawa spadkowego

• I. Uwagi ogólne
• II. Prawo spadkowe a inne działy prawa cywilnego

§ 2. Zagadnienie podmiotowego prawa dziedziczenia
§ 3. Funkcje prawa spadkowego
§ 4. Ewolucja prawa spadkowego

• I. Unifikacja prawa spadkowego
• II. Prawo spadkowe w pracach kodyfikacyjnych
• III. Prawo spadkowe w KC w brzmieniu z 1964 r.
• IV. Nowelizacje prawa spadkowego
• V. Harmonizacja prawa spadkowego w Unii Europejskiej

§ 5. Konstytucyjne założenia polskiego prawa spadkowego
§ 6. Źródła polskiego prawa spadkowego
§ 7. Podatek spadkowy

Rozdział II. Spadek. Ogólna problematyka dziedziczenia

§ 8. Pojęcie spadku i jego zakres

• I. Kryteria zaliczenia do spadku praw i obowiązków zmarłego
• II. Wyłączenie praw i obowiązków ściśle związanych z osobą zmarłego
• III. Wyłączenie praw i obowiązków przechodzących na oznaczone osoby niezależnie od ich przymiotu spadkobierców
• IV. Główne składniki spadku
• V. Dziedziczenie posiadania
• VI. Długi spadkowe

§ 9. Odrębne części spadku

• I. Uwagi ogólne
• II. Gospodarstwo rolne
• III. Wkład gruntowy w rolniczej spółdzielni produkcyjnej
• IV. Lasy

§ 10. Otwarcie spadku
§ 11. Charakter prawny dziedziczenia

• I. Dziedziczenie jako następstwo pod tytułem ogólnym
• II. Nabycie spadku przez spadkobierców
• III. Przesłanki nabycia spadku

§ 12. Powołanie do spadku
§ 13. Zdolność do dziedziczenia

• I. Pojęcie zdolności do dziedziczenia
• II. Zdolność osób fizycznych do dziedziczenia
• III. Zdolność osób prawnych do dziedziczenia
• IV. Zdolność jednostek organizacyjnych niebędących osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną, do dziedziczenia
• V. Zdolność do dziedziczenia a chwila otwarcia spadku

§ 14. Niegodność

• I. Uwagi ogólne
• II. Przyczyny niegodności
• III. Uznanie za niegodnego
• IV. Przebaczenie

§ 15. Zabezpieczenie spadku. Zarząd spadku nieobjętego

Rozdział III. Dziedziczenie ustawowe

§ 16. Uwagi ogólne

• I. Znaczenie dziedziczenia ustawowego
• II. Kryteria określenia kręgu spadkobierców ustawowych
• III. Kolejność powołania i udziały spadkobierców ustawowych

§ 17. Ogólne zasady dziedziczenia ustawowego w prawie polskim

• I. Krąg spadkobierców ustawowych
• II. Sytuacja małżonka jako spadkobiercy ustawowego
• III. Dziedziczenie zstępnych i małżonka spadkodawcy
• IV. Dziedziczenie innych krewnych i małżonka spadkodawcy
• V. Dziedziczenie na podstawie przysposobienia
• VI. Dziedziczenie przez pasierbów spadkodawcy
• VII. Dziedziczenie gminy i Skarbu Państwa
• VIII. Uprawnienia dziadków spadkodawcy w dziedziczeniu ustawowym

§ 18. Dziedziczenie ustawowe gospodarstw rolnych i wkładów gruntowych w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych

• I. Zasięg działania przepisów pod względem czasu
• II. Stosunek przepisów o dziedziczeniu ustawowym gospodarstw rolnych do ogólnych zasad prawa spadkowego
• III. Przesłanki wymagane do dziedziczenia ustawowego gospodarstwa rolnego według przepisów Kodeksu cywilnego po nowelizacji z 1971 r.
• IV. Przesłanki wymagane do dziedziczenia ustawowego gospodarstwa rolnego według przepisów Kodeksu cywilnego po nowelizacji z 1982 r.
• V. Dziedziczenie gospodarstwa rolnego na zasadach ogólnych według przepisów Kodeksu cywilnego po nowelizacji z 1982 r.
• VI. Przesłanki wymagane do dziedziczenia ustawowego gospodarstw rolnych według przepisów Kodeksu cywilnego po nowelizacji z 1990 r.
• VII. Dziedziczenie ustawowe gospodarstw rolnych w świetle wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 31.1.2001 r.
• VIII. Dziedziczenie ustawowe wkładów gruntowych w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych
• IX. Dziedziczenie ustawowe lasów niewchodzących w skład gospodarstwa rolnego

Rozdział IV. Testament

§ 19. Ogólna problematyka testamentu

• I. Uwagi wprowadzające
• II. Swoboda testowania i jej ograniczenia
• III. Pojęcie testamentu

§ 20. Przesłanki ważności testamentu

• I. Zagadnienia ogólne
• II. Zdolność spadkodawcy do sporządzenia testamentu
• III. Wady oświadczenia woli przy testamencie
• IV. Treść testamentu
• V. Forma testamentu

§ 21. Odwołanie testamentu

• I. Zagadnienia ogόlne
• II. Sposόb odwołania testamentu
• III. Skutki odwołania testamentu

§ 22. Ogłoszenie testamentu

• I. Zagadnienia ogόlne
• II. Zagadnienia proceduralne
• III. Materialnoprawne konsekwencje ogłoszenia testamentu

§ 23. Wykładnia testamentu

• I. Wykładnia testamentu jako czynności prawnej
• II. Wykładnia testamentu notarialnego, allograficznego oraz testamentόw szczegόlnych
• III. Szczegόłowe reguły interpretacyjne a reguła ogόlna

Rozdział V. Rozrządzenia testamentowe

§ 24. Uwagi wprowadzające
§ 25. Powołanie spadkobiercy

• I. Zagadnienia ogόlne
• II. Podstawienie
• III. Przyrost

§ 26. Rozrządzenia dotyczące poszczególnych przedmiotów. Zapis zwykły i zapis windykacyjny

• I. Zagadnienia ogólne
• II. Zapis zwykły
• III. Miejsce zapisu windykacyjnego w systemie prawa
• IV. Przedmiot i forma zapisu windykacyjnego
• V. Zakaz zastrzeżenia warunku lub terminu
• VI. Obciążenie zapisobiercy windykacyjnego zapisem zwykłym
• VII. Stosowanie przepisów o powołaniu spadkobiercy oraz o zapisie zwykłym do zapisu windykacyjnego

§ 27. Polecenie

• I. Istota polecenia
• II. Ustanowienie polecenia
• III. Osoby obciążone poleceniem
• IV. Przedmiot polecenia
• V. Termin wykonania polecenia

§ 28. Wykonawca testamentu

• I. Funkcja instytucji wykonawcy testamentu
• II. Powołanie wykonawcy testamentu
• III. Uprawnienia i obowiązki wykonawcy testamentu
• IV. Roszczenia między spadkobiercą a wykonawcą
• V. Status prawny wykonawcy testamentu
• VI. Wygaśnięcie obowiązków wykonawcy testamentu

Rozdział VI. Przyjęcie i odrzucenie spadku

§ 29. Uwagi wprowadzające
§ 30. Konstrukcja prawa polskiego

• I. Zagadnienia podstawowe
• II. Zasada niepodzielności przyjęcia spadku

§ 31. Skutki oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku

• I. Przyjęcie spadku
• II. Odrzucenie spadku

§ 32. Oświadczenie w sprawie przyjęcia lub odrzucenia spadku

• I. Istota oświadczenia i jego skutki
• II. Bieg terminu
• III. Transmisja
• IV. Bieg terminu do przyjęcia spadku w razie transmisji

§ 33. Wpływ wad oświadczenia woli na przyjęcie lub odrzucenie spadku

• I. Uwagi ogólne
• II. Poszczególne wady
• III. Uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia w sprawie przyjęcia spadku

Rozdział VII. Udokumentowanie nabycia spadku

§ 34. Potrzeba i znaczenie udokumentowania nabycia spadku
§ 35. Postępowania dokumentujące prawa do spadku

• I. Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku
• II. Wybrane zagadnienia w toku postępowania
• III. Treść postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku
• IV. Akt poświadczenia dziedziczenia
• V. Europejskie poświadczenie dziedziczenia

§ 36. Wzruszenie aktu poświadczenia dziedziczenia albo postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku
§ 37. Skutki udokumentowania praw spadkowych

• I. Stanowisko prawne spadkobiercy a udokumentowanie praw spadkowych
• II. Konstrukcja domniemania z art. 1025 § 2 KC
• III. Ochrona osoby trzeciej przewidziana w art. 1028 KC
• IV. Stosunek art. 1028 do art. 1036 KC

Rozdział VIII. Ochrona dziedziczenia

§ 38. Uwagi wprowadzające
§ 39. Cel i struktura roszczenia o ochronę dziedziczenia

• I. Cel roszczenia o ochronę
• II. Charakter roszczenia o ochronę dziedziczenia
• III. Przedmiot roszczenia o ochronę dziedziczenia

§ 40. Strony roszczenia o ochronę dziedziczenia

• I. Uwagi ogólne
• II. Wierzyciel roszczenia o ochronę dziedziczenia. Legitymacja czynna
• III. Legitymacja bierna

§ 41. Przesłanki roszczenia
§ 42. Stosunek do innych roszczeń

• I. Roszczenia windykacyjne
• II. Roszczenie z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia
• III. Roszczenie o ochronę posiadania
• IV. Roszczenie z tytułu czynu niedozwolonego
• V. Roszczenia dodatkowe

§ 43. Roszczenia uzupełniające spadkobiercy
§ 44. Roszczenia rzekomego spadkobiercy o zwrot nakładów
§ 45. Przedawnienie roszczeń

• I. Przedawnienie roszczeń o wydanie spadku lub poszczególnych przedmiotów spadkowych
• II. Przedawnienie roszczeń z art. 1029 § 2 KC

§ 46. Skutki prawne uchylenia orzeczenia o uznaniu za zmarłego
§ 47. Zastosowanie art. 1029 KC do zapisu windykacyjnego

Rozdział IX. Odpowiedzialność za długi spadkowe

§ 48. Odpowiedzialność i dług

• I. Ogólne pojęcie odpowiedzialności
• II. Postaci odpowiedzialności
• III. Ograniczenia odpowiedzialności
• IV. Ogólne pojęcie długu
• V. Dług a odpowiedzialność
• VI. Dług spadkowy w ogólności

§ 49. Długi spadkowe

• I. Uwagi ogólne
• II. Obowiązki ciążące na spadkodawcy i przechodzące na spadkobiercę
• III. Obowiązki powstałe w chwili otwarcia spadku wynikające ze stosunków prawnych, w których pozostawał spadkodawca
• IV. Pozostałe obowiązki spadkobiercy

§ 50. Odpowiedzialność spadkobierców za długi spadkowe

• I. Początek i wygaśnięcie odpowiedzialności
• II. Charakter odpowiedzialności
• III. Zakres odpowiedzialności
• IV. Odpowiedzialność za długi spadkowe fundacji rodzinnej

§ 51. Ochrona interesów spadkobiercy ponoszącego ograniczoną odpowiedzialność oraz wierzycieli spadkowych

• I. Uwagi ogólne
• II. Oddzielenie majątków, likwidacja spadku i ustawowe określenie kolejności spłacania długów spadkowych
• III. Regulacje zawarte w dekrecie – Prawo spadkowe
• IV. Obowiązujący stan prawny
• V. Ograniczona odpowiedzialność spadkobierców a wierzytelności zabezpieczone prawami o charakterze rzeczowym
• VI. Ograniczona odpowiedzialność spadkobierców a następstwo prawne w prawie spółek

§ 52. Odpowiedzialność spadkobiercy za niektóre rodzaje długów spadkowych

• I. Odpowiedzialność za zachowek
• II. Odpowiedzialność za zapisy zwykłe i polecenia
• III. Odpowiedzialność za długi spadku, w skład którego wchodzi gospodarstwo rolne
• IV. Odpowiedzialność za „inne obowiązki" (art. 922 § 3 in fine KC)

§ 53. Odpowiedzialność za długi spadkowe a małżeńskie ustroje majątkowe
§ 54. Odpowiedzialność za długi spadkowe w wypadku ustanowienia zarządu sukcesyjnego przedsiębiorstwa w spadku
§ 55. Odpowiedzialność zapisobiercy windykacyjnego za długi spadkowe

• I. Uwagi ogólne
• II. Konstrukcja prawna odpowiedzialności zapisobiercy windykacyjnego za długi spadkowe
• III. Zakres odpowiedzialności zapisobiercy windykacyjnego za długi spadkowe
• IV. Ochrona interesów zapisobiercy windykacyjnego w zakresie jego odpowiedzialności za długi spadkowe
• V. Odpowiedzialność zapisobiercy windykacyjnego za zachowek
• VI. Odpowiedzialność zapisobiercy windykacyjnego za zapisy zwykłe i polecenia
• VII. Odpowiedzialność zapisobiercy windykacyjnego za „inne obowiązki" (art. 922 § 3 in fine KC)

Rozdział X. Wspólność majątku spadkowego

§ 56. Natura prawna wspólności majątku spadkowego

• I. Modele wspólności majątku spadkowego przyjęte w innych systemach prawnych
• II. Wspólność majątku spadkowego w prawie polskim

§ 57. Majątek spadkowy

• I. Majątek spadkowy a spadek
• II. Odrębny charakter majątku spadkowego
• III. Zagadnienie surogacji w majątku spadkowym

§ 58. Czas trwania wspólności majątku spadkowego

• I. Powstanie wspólności majątku spadkowego
• II. Ustanie wspólności majątku spadkowego

§ 59. Udziałowy charakter wspólności majątku spadkowego

• I. Pojęcie udziału w spadku
• II. Udział w przedmiocie należącym do spadku

§ 60. Rozporządzenie udziałem w przedmiocie należącym do spadku

• I. Pojęcie rozporządzenia udziałem w przedmiocie należącym do spadku
• II. Skutki bezskuteczności rozporządzenia udziałem w przedmiocie należącym do spadku

§ 61. Zarząd majątkiem spadkowym

• I. Uwagi ogólne
• II. Zarząd ustawowy
• III. Zarząd umowny
• IV. Zarząd wykonywany na podstawie testamentu
• V. Zarząd sukcesyjny przedsiębiorstwem osoby fizycznej

§ 62. Współposiadanie i korzystanie z przedmiotów należących do spadku

Rozdział XI. Dział spadku

§ 63. Dział spadku i jego normatywne podstawy
§ 64. Przedmiot działu
§ 65. Tryby i sposoby działu spadku – uwagi wprowadzające

• I. Tryby działu spadku
• II. Sposoby działu spadku

§ 66. Umowny dział spadku

• I. Uwagi wstępne
• II. Strony umowy o dział spadku
• III. Przedmiot umowy o dział spadku
• IV. Charakter umowy o dział spadku
• V. Treść umowy o dział spadku
• VI. Wady oświadczenia woli w umowie o dział spadku
• VII. Forma umowy o dział spadku
• VIII. Skutki prawne umowy o dział spadku

§ 67. Sądowy dział spadku

• I. Uwagi wstępne
• II. Problem jurysdykcji krajowej
• III. Właściwość sądu
• IV. Uczestnicy postępowania o dział spadku
• V. Wniosek o dział spadku
• VI. Ustalenie składu i wartości spadku
• VII. Spory objęte art. 685 KPC
• VIII. Roszczenia uboczne według art. 686 KPC
• IX. Roszczenia z tytułu zapisów zwykłych
• X. Roszczenia z tytułu posiadania przedmiotów spadkowych
• XI. Roszczenia z tytułu pobranych pożytków i innych przychodów
• XII. Roszczenia z tytułu nakładów na spadek
• XIII. Roszczenia z tytułu spłaconych długów
• XIV. Inne rozliczenia w postępowaniu o dział spadku
• XV. Sposoby działu spadku w postępowaniu sądowym
• XVI. Podział spadku w naturze (podział fizyczny spadku)
• XVII. Przejęcie spadku
• XVIII. Dział cywilny spadku
• XIX. Okoliczności oddziałujące na ustalenie sched spadkowych
• XX. Spłaty i dopłaty
• XXI. Postanowienie działowe

§ 68. Dział spadku z gospodarstwem rolnym
§ 69. Skutki działu spadku – podsumowanie
§ 70. Zagadnienia intertemporalne

Rozdział XII. Zachowek

§ 71. Uwagi ogólne

• I. Podstawowe założenia. Rozwój instytucji
• II. Sposoby ochrony. Zachowek a rezerwa
• III. Systemowa zasadność i spójność regulacji dotyczącej zachowku

§ 72. Krąg osób uprawnionych do zachowku

• I. Zasady podstawowe
• II. Osoby wyłączone
• III. Wydziedziczenie

§ 73. Roszczenie o zachowek i jego wysokość

• I. Testament jako źródło roszczenia
• II. Udział spadkowy stanowiący podstawę obliczenia zachowku
• III. Substrat zachowku
• IV. Wysokość zachowku
• V. Dziedziczność roszczenia o zachowek

§ 74. Odpowiedzialność za zachowek

I. Uwagi wstępne
II. Zachowek jako dług spadkowy
III. Żądanie zmniejszenia zapisów i poleceń
IV. Przedawnienie
V. Roszczenia subsydiarne o uzupełnienie zachowku

§ 75. Zachowek ze spadku obejmującego gospodarstwo rolne (wzmianka)

Rozdział XIII. Umowy dotyczące spadku

§ 76. Pojęcie i rodzaje umów dotyczących spadku
§ 77. Umowa o zrzeczenie się dziedziczenia

• I. Uwagi wstępne
• II. Pojęcie i charakter prawny umowy o zrzeczenie się dziedziczenia
• III. Przesłanki ważności
• IV. Treść umów o zrzeczenie się dziedziczenia
• V. Skutki zrzeczenia się dziedziczenia
• VI. Uchylenie zrzeczenia się dziedziczenia

§ 78. Umowy dziedziczenia
§ 79. Umowy o zbycie spadku

• I. Pojęcie umowy o zbycie spadku
• II. Funkcje zbycia spadku
• III. Przedmiot zbycia spadku
• IV. Strony umowy
• V. Wymagania dotyczące formy
• VI. Zasada podwójnego skutku. Zagadnienie kauzalności
• VII. Sytuacja prawna nabywcy
• VIII. Sytuacja prawna zbywcy

Indeks rzeczowy