Sztuczna inteligencja. Wybrane aspekty zarządzania projektami AI&Data

O Autorach

Wykaz skrótów

Wprowadzenie

Rozdział I. Wprowadzenie do sztucznej inteligencji

• 1. Uwagi ogólne
• 2. Zrozumienie sztucznej inteligencji
• 3. Zastosowania AI
• 4. Generatywna sztuczna inteligencja
• 4.1. Uwagi ogólne
• 4.2. Generatywna sztuczna inteligencja – podstawy
• 4.2.1. Duże modele językowe – LLM
• 4.2.2. Podejście organów ochrony danych do technicznych aspektów LLM
• 4.2.3. Praktyczne znaczenie rozważań nad architekturą AI
• 4.2.4. Tradycyjna „AI" – znaczenie architektury rozwiązania dla dalszych rozważań
• 5. Łączenie kropek

Rozdział II. Sztuczna inteligencja – otoczenie prawno-regulacyjne

• 1. Uwagi ogólne
• 2. Podstawowe akty prawne dotyczące wdrożenia, rozwoju i stosowania systemów AI
• 3. RODO
• 3.1. Uwagi wstępne
• 3.2. Kluczowe zależności pomiędzy RODO a systemami sztucznej inteligencji
• 4. AI Act
• 4.1. Uwagi wstępne
• 4.2. Zakres stosowania AI Act
• 4.2.1. Zakres przedmiotowy
• 4.2.2. Zakres podmiotowy
• 4.2.3. Zakres terytorialny
• 4.2.4. Zakres temporalny
• 4.2.5. Wyjątki
• 5. Data Act
• 5.1. Europejska strategia w zakresie danych
• 5.2. Uwagi wstępne do Data Act oraz IoT
• 5.3. Podstawowe regulacje Data Act
• 6. Data Governance Act
• 6.1. Uwagi wstępne
• 6.2. Ponowne wykorzystanie niektórych kategorii danych będących w posiadaniu organów sektora publicznego
• 6.3. DGA a RODO
• 6.4. Usługi pośrednictwa w zakresie danych
• 6.5. Altruizm danych
• 7. Akt o usługach cyfrowych/Akt o rynkach cyfrowych
• 7.1. Uwagi wstępne
• 7.2. DSA
• 7.3. DMA
• 8. Odpowiedzialność za systemy AI
• 8.1. Uwagi wstępne
• 8.2. Ujawnienie dowodów według AILD
• 9. Cyberbezpieczeństwo
• 9.1. Uwagi wstępne
• 9.2. Podstawowe mechanizmy zarządzania ryzykiem na tle dyrektywy NIS2 i ich wdrożenie w organizacji

Rozdział III. Etyczna sztuczna inteligencja. Sposób na pogodzenie ze sobą pozornie sprzecznych interesów

• 1. Uwagi ogólne
• 2. Etyka sztucznej inteligencji – informacje wprowadzające
• 3. Wybór frameworku (ram) dla etycznej AI
• 3.1. Wytyczne w zakresie etyki dotyczące godnej zaufania sztucznej inteligencji
• 3.1.1. Poszanowanie autonomii człowieka
• 3.1.2. Zapobieganie szkodom
• 3.1.3. Sprawiedliwość
• 3.1.4. Możliwość wyjaśnienia
• 3.2. Od zasad do wymagań
• 3.2.1. Wymóg 1. Przewodnia i nadzorcza rola człowieka
• 3.2.2. Wymóg 2. Techniczna solidność i bezpieczeństwo
• 3.2.3. Wymóg 3. Ochrona prywatności i zarządzanie danymi
• 3.2.4. Wymóg 4. Przejrzystość
• 3.2.5. Wymóg 5. Różnorodność, niedyskryminacja i sprawiedliwość
• 3.2.6. Wymóg 6. Dobrostan społeczny i środowiskowy
• 3.2.7. Wymóg 7. Odpowiedzialność
• 3.3. Realizacja wymogów
• 3.3.1. Metoda techniczna 1: Architektura godnej zaufania sztucznej inteligencji
• 3.3.2. Metoda techniczna 2: Etyka i praworządność na etapie projektowania
• 3.3.3. Metoda techniczna 3: Metody wyjaśniania
• 3.3.4. Metoda techniczna 4: Testowanie i walidacja
• 3.3.5. Metoda techniczna 5: Wskaźniki jakości usług
• 4. Spersonalizowane podejście
• 4.1. Europejska deklaracja praw i zasad cyfrowych w cyfrowej dekadzie
• 4.2. Digital Policy Office – Ethical Artificial Intelligence Framework
• 5. Praktyczne aspekty wdrożenia etycznej sztucznej inteligencji godnej zaufania w organizacji

Rozdział IV. Sztuczna inteligencja a dane osobowe

• 1. Podstawowe pojęcia i zagadnienia
• 1.1. Uwagi ogólne
• 1.2. Cykl życia systemu AI vs. dane osobowe
• 1.3. Role w procesie przetwarzania danych osobowych vs. aktorzy w cyklu życia systemu AI
• 1.3.1. Administrator
• 1.3.2. Podmiot przetwarzający
• 1.4. RODO compliance
• 2. Artykuł 5 RODO a sztuczna inteligencja
• 2.1. Uwagi ogólne
• 2.2. Kluczowe zasady przetwarzania danych osobowych w AI
• 2.2.1. Zasada rozliczalności (art. 5 ust. 2 RODO)
• 2.2.2. Zasady zgodności z prawem, rzetelności i przejrzystości (art. 5 ust. 1 lit. a RODO)
• 2.2.3. Zasady ograniczenia celu i minimalizacji danych (art. 5 ust. 1 lit. b, c RODO)
• 2.3. Prawa osób, których dane dotyczą (rozdział III RODO)
• 3. Artykuł 6 RODO a sztuczna inteligencja
• 3.1. Uwagi ogólne
• 3.2. Cel przetwarzania
• 3.3. Podstawa przetwarzania danych osobowych
• 3.4. Ocena uzasadnionego interesu
• 3.4.1. Warunek I – realizacja uzasadnionego interesu przez administratora/stronę trzecią
• 3.4.2. Warunek II – niezbędność przetwarzania danych osobowych do realizacji uzasadnionego interesu
• 3.4.3. Warunek III – brak nadrzędności uzasadnionego interesu wobec interesów lub podstawowych praw i wolności osób, których dane dotyczą
• 4. AI Act a RODO – zależności
• 4.1. Uwagi ogólne
• 4.2. Kategoryzacja biometryczna
• 4.3. Ocena wpływu na prawa podstawowe (FRIA)
• 5. Obowiązki informacyjne
• 5.1. Uwagi ogólne
• 5.2. Ocena wpływu na prywatność
• 6. Formy przetwarzania danych osobowych
• 6.1. Uwagi ogólne
• 6.2. Zbieranie danych osobowych
• 6.3. Organizowanie i porządkowanie danych osobowych
• 6.4. Przechowywanie danych osobowych
• 6.5. Pobieranie i przeglądanie danych osobowych
• 6.6. Wykorzystywanie danych osobowych
• 6.7. Dopasowywanie i łączenie danych osobowych
• 6.8. Modyfikowanie i adaptowanie danych osobowych
• 6.9. Ograniczanie, usuwanie i niszczenie danych osobowych
• 7. Trenowanie modeli jako szczególna forma przetwarzania
• 8. Techniki wspierające ochronę prywatności i danych osobowych
• 8.1. Uwagi ogólne
• 8.2. Techniki anonimizacji i pseudonimizacji
• 8.3. Szyfrowanie danych
• 8.4. Kontrola dostępu i minimalizacja danych
• 8.5. Techniki zapewniające prywatność w modelach AI
• 8.6. Ochrona prywatności w aplikacjach i na stronach internetowych
• 8.7. Monitorowanie, audyt i reagowanie na naruszenia danych

Rozdział V. Sztuczna inteligencja a AI Act

• 1. Definicja systemu AI
• 2. Klasyfikacja systemów sztucznej inteligencji w AI Act
• 3. Systemy wysokiego ryzyka – zagadnienia szczegółowe (obszar praktycznego wdrażania rozwiązań AI Governance)
• 3.1. Definicja systemów AI wysokiego ryzyka w AI Act
• 3.2. Specyficzne wymogi wobec systemów high risk
• 4. Systemy wchodzące w interakcje z osobami fizycznymi i generujące treści

Rozdział VI. Bezpieczeństwo sztucznej inteligencji

• 1. Uwagi ogólne
• 2. Bezpieczeństwo informacji
• 3. Polityka bezpieczeństwa informacji i jej operacjonalizacja
• 4. Artykuł 15 AI Act, czyli specyficzne wymogi dla systemów sztucznej inteligencji
• 5. Cyberresilience Act, czyli kwestie nieoczywiste
• 6. Rodzaje ataków
• 7. Podsumowanie

Rozdział VII. AI Governance

• 1. Uwagi ogólne
• 2. AI Governance – podstawowe informacje
• 3. Ramy AI Governance