Publikacja to praktyczny poradnik szczegółowo omawiający przepisy ustawy z 14 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów (Dz.U. z 2024 r. poz. 928), która wdraża do polskiego porządku prawnego przepisy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii.
Przepisy ustawy o ochronie sygnalistów wejdą w życie 25 września 2024 r., z wyjątkiem przepisów dotyczących zgłoszeń zewnętrznych, które zaczną obowiązywać 25 grudnia 2024 r. Obowiązek stosowania się do nowych przepisów mają wszystkie podmioty – zarówno prywatne, jak i z sektora publicznego – na rzecz których wykonuje lub świadczy pracę zarobkową co najmniej 50 osób. Z tego obowiązku zwolnione są jedynie jednostki organizacyjne gmin lub powiatów, liczące mniej niż 10 000 mieszkańców.
Oznacza to, że podmioty, których dotyczą obowiązki wskazane w ustawie, mają jedynie 3 miesiące na dostosowanie się do nowych przepisów, a w tym wdrożenie wewnętrznego kanału zgłaszania naruszeń i podejmowania działań następczych, w tym weryfikacji zgłoszenia wewnętrznego. Niedopełnienie tego obowiązku będzie grozić pracodawcy grzywną.
Książka omawia przepisy ustawy o ochronie sygnalistów, a w szczególności takie kwestie, jak:
- katalog naruszeń prawa, które mogą być zgłaszane przez sygnalistę,
- konsultacje procedury wewnętrznej z organizacją związkową albo z przedstawicielami osób świadczących pracę,
- przyjmowanie zgłoszeń anonimowych,
- procedura zgłoszeń wewnętrznych,
- ochrona sygnalisty i zakaz działań odwetowych,
- zgłoszenia wewnętrzne w grupach kapitałowych,
- ochrona danych osobowych sygnalisty,
- przepisy karne.
Najważniejsze atuty publikacji:
- praktyczna i kompleksowa analiza przepisów nowej ustawy o ochronie sygnalistów,
- duża liczba przykładów i wyjaśnień ekspertów,
- wzory procedur zgłoszeń wewnętrznych, które można stosować w różnego rodzaju organizacjach,
- zespół autorski, w którego skład wchodzą prawnicy-praktycy oraz osoby, które były zaangażowane bezpośrednio w prace nad projektem ustawy.
W książce czytelnik znajdzie odpowiedzi na m.in. następujące pytania:
- Jakie warunki muszą być spełnione, aby osoba zgłaszająca naruszenie prawa była objęta ochroną jako sygnalista?
- Czy sygnalistą może być wolontariusz, stażysta lub praktykant?
- Jakiego rodzaju naruszenia prawa będą mogły być zgłaszane przez sygnalistę?
- Czy zgłaszanie naruszeń prawa przez sygnalistę jest obowiązkowe?
- Czy ustawa o ochronie sygnalistów przewiduje jakiekolwiek korzyści dla sygnalisty za dokonanie zgłoszenia?
- Jak należy rozumieć wymóg, aby zgłoszenie sygnalisty dotyczyło informacji o naruszeniu prawa uzyskanej w kontekście związanym z pracą?
- Czy sygnalista ma obowiązek dokonania najpierw zgłoszenia wewnętrznego zanim dokona zgłoszenia zewnętrznego?
- Czy sygnalista ma obowiązek wskazywać w zgłoszeniu kwalifikację prawną czynu zabronionego, o którym informuje?
- Jaką ochroną będą objęte osoby pomagające sygnaliście w dokonaniu zgłoszenia lub z nim powiązane?
- Czy pomagającym sygnaliście w dokonaniu zgłoszenia może być związek zawodowy, a jeśli tak, to jaka ochrona jest dla niego przewidziana?
- Czy osoba rozpatrująca zgłoszenia sygnalistów w podmiocie prawnym będzie korzystać z ochrony przed działaniami odwetowymi jako osoba powiązana z sygnalistą?
- Przed jakimi działaniami odwetowymi będzie chroniony sygnalista?
- Czy sygnalista, który jednocześnie jest sprawcą czynu zabronionego, którego popełnienie zgłasza, jest chroniony przed odpowiedzialnością karną, cywilną czy administracyjną za jego popełnienie?
- Od którego momentu i jak długo sygnalista jest objęty ochroną przed działaniami odwetowymi?
- Jakie podmioty mają obowiązek wdrożenia procedury zgłoszeń wewnętrznych?
- Jak należy przeprowadzić konsultacje procedury zgłoszeń wewnętrznych ze związkami zawodowymi lub przedstawicielami pracowników?
- Jakie elementy obowiązkowe musi zawierać procedura zgłoszeń wewnętrznych, a jakie elementy są fakultatywne?
- Kto może być odpowiedzialny za przyjmowanie i rozpatrywanie zgłoszeń od sygnalistów w danej organizacji?
- Czy sygnalista może dokonać zgłoszenia anonimowego?
- Czy procedura zgłoszeń wewnętrznych może zawierać określenie systemu zachęt do korzystania z niej przez sygnalistów?
- Jak będzie zorganizowane postępowanie organów publicznych w związku z wpłynięciem informacji sygnalnej?
- Jak organ publiczny powinien zakwalifikować pismo, które jednocześnie może być uznane za informację sygnalną lub skargę?
W książce zamieszczone są również wzory procedur zgłoszeń wewnętrznych, takich jak:
- procedura zgłoszeń wewnętrznych w przedsiębiorstwie,
- procedura zgłoszeń wewnętrznych w jednostce sektora finansów publicznych,
- procedura zgłoszeń wewnętrznych w stowarzyszeniu.
Kadry i płace - kompleksowa oferta poradników Sprawdź wszystkie ›