Ochrona sygnalistów i postępowanie w sprawach zgłaszania naruszenia prawa. Komentarz praktyczny, procedury, wzory, orzecznictwo

Przedmowa

Wykaz skrótów

Literatura

Część I. Dyrektywa o sygnalistach

Rozdział 1. Zagadnienia ogólne

• 1. Wstęp
• 2. Zakres przedmiotowy
• 2.1. Szeroki zakres zastosowania
• 2.2. Obszary stosowania dyrektywy 2019/1937
• 2.2.1. Uwagi ogólne
• 2.2.2. Wykaz aktów prawnych
• 2.2.3. Naruszenia mające wpływ na interesy finansowe Unii
• 2.2.4. Naruszenia dotyczące rynku wewnętrznego
• 2.3. Cel dyrektywy
• 2.3.1. Uniwersalny cel dyrektywy
• 2.3.2. Cele dyrektywy w konkretnych obszarach
• 2.3.2.1. Naruszenia w obszarze zamówień publicznych
• 2.3.2.2. Usługi finansowe
• 2.3.2.3. Bezpieczeństwo produktów na rynku
• 2.3.2.4. Inne dziedziny
• 2.4. Stosowanie dyrektywy 2019/1937 – normy kolizyjne
• 2.5. Wyłączenia
• 2.5.1. Wpływ na inne akty unijne i przepisy krajowe
• 2.5.2. Kwestie bezpieczeństwa narodowego – katalog otwarty
• 2.5.3. Ochrona informacji niejawnych, poufnych, tajemnice
• 2.5.4. Ochrona zatrudnienia
• 2.6. Polska ustawa o sygnalistach
• 3. Zakres podmiotowy
• 3.1. Uwagi ogólne
• 3.2. Zakres podmiotowy – osoba naruszająca oraz niezwiązana
• 3.2.1. Katalog podmiotów
• 3.2.2. Pracownik – szerokie rozumienie
• 3.2.3. Osoby posiadające status osób prowadzących działalność na własny rachunek i ich współpracownicy
• 3.2.4. Udziałowcy i członkowie organów
• 3.2.5. Ochrona pomocników
• 3.3. Zakres podmiotowy od strony naruszyciela
• 3.3.1. Sektor prywatny i publiczny
• 3.3.2. Obowiązek wdrożenia procedur ochrony sygnalistów w podmiotach publicznych
• 3.3.3. Obowiązek wdrożenia procedur ochrony sygnalistów w podmiotach prywatnych
• 3.3.3.1. Podmioty prywatne według poziomu zatrudnienia
• 3.3.3.2. Szczególne obszary
• 3.4. Wyłączenia
• 4. Podstawowe pojęcia
• 4.1. Klauzula generalna interesu publicznego
• 4.2. Naruszenie i jego zgłoszenie
• 4.3. Rodzaje zgłoszeń
• 4.3.1. Zgłoszenie wewnętrzne i zewnętrzne
• 4.3.2. Ujawnienie publiczne
• 4.4. Osoba dokonująca zgłoszenia, pomocnicy, osoby, których zgłoszenie dotyczy
• 4.4.1. Osoba dokonująca zgłoszenia
• 4.4.2. Kontekst związany z pracą
• 4.4.3. „Whistleblower", czyli „sygnalista"
• 4.4.4. Osoba pomagająca w dokonaniu zgłoszenia
• 4.4.5. Osoba, której dotyczy zgłoszenie
• 4.5. Działania odwetowe i środki ochrony
• 4.5.1. Działania odwetowe
• 4.5.2. Środki ochrony i wsparcia
• 4.6. Działania następcze i informacje zwrotne
• 4.6.1. Działania następcze
• 4.6.2. Informacje zwrotne
• 4.7. Właściwy organ

Rozdział 2. Kanały zgłoszeń – wymagania organizacyjne, kryteria jakościowe i struktura

• 1. Zgłoszenia wewnętrzne
• 1.1. Uwagi ogólne
• 1.2. Podmioty odpowiedzialne za wprowadzenie kanału zgłoszeń wewnętrznych
• 1.3. Tryb wprowadzenia w życie polityki zgłoszeń wewnętrznych
• 1.4. Elementy polityki zgłoszeń wewnętrznych
• 1.5. Szczegółowa analiza – elementy obligatoryjne
• 1.6. Szczegółowa analiza – elementy dodatkowe
• 1.7. Dodatkowe wymogi dotyczące systemu ochrony sygnalisty w kontekście zgłoszeń wewnętrznych
• 2. Zgłoszenia zewnętrzne
• 2.1. Regulacje zawarte w dyrektywie 2019/1937
• 2.2. Regulacje zawarte w ustawie o ochronie sygnalistów
• 2.3. Rodzaje zgłoszeń zewnętrznych
• 2.4. Procedura zgłoszeń zewnętrznych
• 2.5. Działania następcze
• 3. Ujawnienie publiczne
• 3.1. Uwagi ogólne
• 3.2. Sposoby dokonywania ujawnienia publicznego
• 3.3. Ochrona osoby dokonującej ujawnienia publicznego

Rozdział 3. Ochrona sygnalisty

• 1. Ochrona przed działaniami odwetowymi
• 1.1. Środki ochrony
• 1.2. Ochrona przed działaniami odwetowymi
• 1.2.1. Zakaz działań odwetowych
• 1.2.2. Definicja działań odwetowych
• 1.2.3. Katalog działań odwetowych
• 1.2.4. Zakaz działań odwetowych w ustawie o ochronie sygnalistów
• 2. Środki wsparcia
• 2.1. Zakres ochrony osób dokonujących zgłoszeń
• 2.2. Implementacja
• 2.3. Co wynika z polskich przepisów innych ustaw?
• 2.3.1. Akty prawne w polskim prawodawstwie
• 2.3.2. Ustawa o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej
• 2.3.3. Procedura cywilna
• 2.3.4. Kodeks postępowania karnego
• 2.3.5. Ustawa o ochronie i pomocy dla pokrzywdzonego i świadka
• 2.3.6. Ustawa o policji
• 2.3.7. Prawo bankowe
• 2.3.8. Ustawa o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu
• 2.3.9. PIP
• 2.3.10. Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji
• 3. Sankcje
• 3.1. Uwagi ogólne
• 3.2. Przepisy dyrektywy 2019/1937
• 3.3. Przepisy krajowe
• 3.4. Katalog przestępstw i wykroczeń

Rozdział 4. Ochrona osoby, której dotyczy zgłoszenie

• 1. Wstęp
• 2. Przepisy dyrektywy 2019/1937
• 3. Przepisy krajowe

Rozdział 5. Implementacja i wprowadzone rozwiązania krajowe

• 1. Wstęp
• 1.1. Dyrektywa unijna a jej charakter prawny i cel
• 1.2. Komisja Europejska – „strażniczka traktatów"
• 2. Proces implementacji dyrektywy do polskiego porządku prawnego
• 2.1. Wdrożenie dyrektywy przez Polskę
• 3. Konsekwencje nieprawidłowej implementacji
• 3.1. Czym właściwie jest bezpośrednie stosowanie dyrektywy?
• 3.2. Warunki bezpośredniej skuteczności dyrektyw
• 4. Bezpośrednie zastosowanie przepisów dyrektywy w praktyce
• 4.1. Stosowanie przepisów dyrektywy wprost
• 4.2. Relacje horyzontalne a wertykalne
• 5. Relacje triangularne
• 6. Szkoda powstała wskutek niewłaściwej implementacji dyrektywy
• 6.1. Uwagi ogólne
• 6.2. Warunki skutecznego dochodzenia roszczeń
• 7. Cel i rola implementacji dyrektywy

Część II. Inne przepisy mające zastosowanie do ochrony sygnalistów

Rozdział 1. Przepisy chroniące sygnalistów

• 1. Sygnaliści a przepisy o ochronie danych osobowych
• 1.1. Uwagi ogólne
• 1.2. Dane osobowe w procesie zgłaszania naruszeń
• 1.3. Analiza ryzyka i ocena skutków dla podmiotów danych
• 1.4. Cel i zakres przetwarzania
• 1.5. Podstawa prawna przetwarzania
• 1.6. Retencja danych
• 1.7. Realizacja praw podmiotów danych
• 1.7.1. Uwagi ogólne
• 1.7.2. Obowiązek informacyjny
• 1.7.3. Prawo dostępu do danych
• 1.7.4. Prawo do sprostowania i uzupełnienia danych
• 1.7.5. Prawo do sprzeciwu
• 1.7.6. Prawo do usunięcia danych
• 1.7.7. Prawo do ograniczenia przetwarzania
• 1.7.8. Prawo do przenoszenia danych
• 1.7.9. Prawo do cofnięcia zgody
• 1.8. Inne problemy praktyczne
• 1.8.1. Rola inspektora ochrony danych w procesie zgłaszania naruszeń
• 1.8.2. Dokumentacja dla procesu zgłaszania naruszeń prawa
• 2. Przepisy Kodeksu pracy
• 2.1. Ochrona pracownika w Kodeksie pracy
• 2.2. Regulacje zawarte w ustawie o ochronie sygnalistów
• 3. Sygnalista w kontekście przepisów dotyczących tajemnicy prawnie chronionej
• 4. Sygnaliści a prawo prasowe
• 4.1. Uwagi ogólne
• 4.2. Gwarancje nietykalności dla osób współpracujących z prasą
• 4.3. Uprawnienia informatorów względem mediów
• 4.4. Tajemnica dziennikarska
• 5. Przepisy prawa karnego procesowego mające zastosowanie do ochrony sygnalistów
• 5.1. Wstęp
• 5.2. Mechanizmy ochrony
• 5.2.1. Narzędzia ochrony
• 5.2.2. Świadek anonimowy
• 5.2.3. Przesłuchanie małoletniego pokrzywdzonego oraz małoletniego świadka
• 5.2.4. Specjalny tryb przesłuchania świadka określony w art. 185c KPK
• 5.2.5. Utajnienie zeznań świadka, które stanowią podstawę wniosku o tymczasowe aresztowanie
• 5.2.6. Anonimizacja danych dotyczących miejsca zamieszkania pokrzywdzonego oraz świadka zgodnie z art. 148a w zw. z art. 156a KPK
• 5.3. Przepisy karne z rozdziału 6 ustawy o ochronie sygnalistów
• 6. Inne ustawy chroniące sygnalistów
• 6.1. Ustawa z 6.4.1990 r. o Policji w kontekście ochrony sygnalistów
• 6.2. Ustawa z 28.11.2014 r. o ochronie i pomocy dla pokrzywdzonego i świadka
• 6.3. Ustawa z 5.8.2010 r. o ochronie informacji niejawnych
• 6.4. Kodeks Etyki Lekarskiej
• 6.5. Ustawa o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej

Rozdział 2. Obowiązujące regulacje sektorowe

• 1. Przepisy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu
• 1.1. Uwagi wstępne
• 1.2. Cechy procedury wewnętrznej i uregulowań z zakresu sygnalizacji
• 1.3. Kanał zewnętrzny zgłoszeń w obszarze AML/CFT
• 2. Przepisy prawa bankowego
• 3. Przepisy giełdowe/rynku kapitałowego
• 3.1. Uwagi ogólne
• 3.2. Market Abuse Regulation
• 3.3. Prawo giełdowe
• 3.4. Spółka giełdowa
• 3.5. Obowiązująca regulacja prawna w zakresie spółek publicznych
• 3.5.1. Przepis ustawowy
• 3.5.2. Podmiot, którego dotyczy obowiązek zgłaszania nieprawidłowości
• 3.5.3. Obawy dotyczące wprowadzonej regulacji
• 3.5.4. Odbiorca zgłoszeń
• 3.6. Regulamin Giełdy
• 3.6.1. Obowiązki wynikające z Regulaminu GPW
• 3.6.2. Wartość regulacji wewnętrznej
• 4. Przepisy Ordynacji podatkowej
• 4.1. Zakres przedmiotowy dyrektywy 2019/1937 w zakresie podatków
• 4.2. Sygnalista czy donosiciel?
• 4.3. Regulacje krajowe dotyczące „sygnalistów" – raportowanie schematów podatkowych
• 5. Sygnalista w prawie lotniczym

Część III. Procedury, rejestry – wzory

• 1. Wewnętrzna procedura zgłaszania naruszeń prawa i podejmowania działań następczych
• 2. Potwierdzenie otrzymania sygnalizacji
• 3. Zgłoszenie naruszenia
• 4. Rejestr Zgłoszeń Wewnętrznych

Indeks rzeczowy