Estoński CIT. Ryczałt od dochodów spółek

O autorach

Wykaz skrótów

Wstęp

Część I. Warunki i zasady przejścia na estoński CIT

Rozdział I. Przesłanki wejścia do systemu ryczałtu od dochodów spółek

• 1. Forma prawna prowadzonej działalności, kategorie wspólników, posiadane prawa i udziały
• 1.1. Dopuszczalna forma prawna oraz struktura udziałowa
• 1.2. Prawa posiadane przez spółkę stosującą ryczałt
• 2. Udział przychodów ze źródeł „pasywnych" w całości osiąganych przychodów
• 2.1. Przychody z wierzytelności – problem faktoringu
• 2.2. Przychody z pożyczek, części odsetkowej raty leasingowej, poręczeń, gwarancji
• 2.3. Przychody z praw autorskich lub praw własności przemysłowej, w tym z tytułu zbycia tych praw
• 2.4. Przychody ze zbycia i realizacji praw z instrumentów finansowych – problem określania wartości przychodu
• 2.5. Przychody z transakcji z podmiotami powiązanymi
• 3. Przesłanka zatrudnienia
• 4. Preferencja dla podmiotów rozpoczynających prowadzenie działalności dotycząca przesłanki źródeł pasywnych i zatrudnienia
• 4.1. Ogólne założenia preferencji
• 4.2. Przekształcenie podmiotu gospodarczego a rozpoczęcie prowadzenia działalności
• 4.3. Preferencja a wybór ryczałtu w trakcie roku podatkowego
• 5. Przesłanka bilansowa
• 6. Pozostałe warunki formalne
• 7. Kryterium przychodowe – nieobowiązujące od 1.1.2022 r.
• 8. Skutki naruszenia warunków korzystania z estońskiego CIT
• 8.1. Zdarzenia powodujące utratę prawa do estońskiego CIT
• 8.1.1. Rezygnacja z estońskiego CIT przed upływem 4 lat
• 8.1.2. Utrata prawa do opodatkowania estońskim CIT na skutek nieprowadzenia ksiąg podatkowych
• 8.1.3. Problemy podatników z określeniem właściwego momentu rozpoczęcia opodatkowania estońskim CIT w przypadku nowo otworzonych spółek
• 8.2. Utrata prawa do estońskiego CIT a obowiązek rozpoznania przychodu
• 8.2.1. Przychód z równowartości rozwiązanych lub zmniejszonych rezerw
• 8.2.2. Rozpoznanie przychodów powstałych w okresie opodatkowania estońskim CIT
• 8.2.3. Rozpoznanie przychodów stanowiących równowartość odpisów aktualizujących wartość należności
• 8.3. Utrata prawa do estońskiego CIT a koszty podatkowe
• 8.4. Utrata prawa do estońskiego CIT a kontynuacja amortyzacji
• 8.5. Utrata prawa do estońskiego CIT a korekta cen transferowych

Rozdział II. Wyłączenie podmiotowe spod estońskiego CIT

• 1. Przedsiębiorstwa finansowe i instytucje pożyczkowe
• 2. Podatnicy korzystający z niektórych zwolnień podatkowych
• 3. Podatnicy postawieni w stan upadłości lub likwidacji
• 4. Podatnicy podejmujący działania reorganizacyjne
• 4.1. Liczenie 24-miesięcznego terminu
• 4.2. Przekształcenie a wyłączenie podmiotowe
• 4.3. Otrzymanie majątku po likwidacji a wyłączenie podmiotowe
• 4.4. Nabycie przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części a wyłączenie podmiotowe
• 4.5. Specyficzne transakcje reorganizacyjne a estoński CIT
• 4.5.1. Przejęcie podmiotu powstałego z innej transakcji łączenia przez podmiot korzystający z estońskiego CIT
• 4.5.2. Niejednoznaczność w zakresie transakcji aportowych
• 4.6. Transakcja nabycia udziałów własnych lub przeprowadzenia procedury squeeze out
• 4.7. Aport w postaci prawa do używania i pobierania pożytków
• 4.8. Otrzymanie wkładu od wspólników będących osobami fizycznymi
• 4.9. Problematyka wyboru estońskiego CIT w przypadku niektórych połączeń
• 4.10. Przekształcenie spółki komandytowej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością
• 4.11. Otrzymanie dotacji z KPO a estoński CIT

Rozdział III. Czynności przygotowawcze do estońskiego CIT

• 1. Obliczenie dochodu z korekty wstępnej
• 1.1. Rola podatku odroczonego przy ustalaniu korekty wstępnej
• 1.2. Różnice przejściowe a estoński CIT
• 1.3. Rezerwy na określone świadczenia oraz bierne rozliczenia międzyokresowe
• 1.4. Wykazanie dla celu korekty wstępnej leasingów kwalifikowanych w różny sposób dla celów rachunkowych i podatkowych
• 1.5. Korekta wstępna w deklaracji CIT
• 1.6. Wygaśnięcie zobowiązania podatkowego z tytułu korekty wstępnej
• 2. Dochód z przekształcenia
• 2.1. Obowiązek obliczenia i zapłacenia podatku od dochodu z przekształcenia
• 2.2. Podatek od dochodu z przekształcenia w przypadku składników majątkowych sfinansowanych z dotacji przed przekształceniem
• 2.3. Ustalenie wartości poszczególnych składników majątkowych
• 2.4. Dochód z przekształcenia w deklaracji CIT
• 3. Dochód z przekształcenia i dochód z korekty wstępnej a spółki niebędące osobą prawną i przekształcenie JDG w spółkę
• 3.1. Podmioty obowiązane do zapłaty podatku od dochodu z przekształcenia i korekty wstępnej
• 3.2. Termin wpłaty podatku od dochodu z przekształcenia
• 4. Estoński CIT a strata podatkowa z lat ubiegłych – zasady rozliczania
• 5. Wyodrębnienie kwoty zysków niepodzielonych, zysków podzielonych odniesionych na kapitały i niepokrytych strat
• 6. Ustalenie roku podatkowego
• 7. Sprawozdanie finansowe sporządzone w trakcie roku przy przejściu na estoński CIT a przesłanie go do KRS
• 8. Praktyczne aspekty sporządzania sprawozdania finansowego w przypadku przejścia na estoński CIT w trakcie roku
• 8.1. Obowiązek podpisania sprawozdania śródrocznego
• 8.2. Praktyczne wskazówki do sporządzania sprawozdania finansowego śródrocznego
• 8.2.1. Uwagi wstępne
• 8.2.2. Przygotowanie bilansu
• 8.2.3. Przygotowanie rachunku zysków i strat
• 8.2.4. Przygotowanie zestawienia zmian w kapitale (funduszu) własnym
• 8.2.5. Przygotowanie rachunku przepływów pieniężnych
• 8.2.6. Sporządzenie rocznego sprawozdania finansowego przy przejściu na estoński CIT w trakcie roku

Część II. Przedmiot opodatkowania ryczałtem, zapłata ryczałtu, obowiązki ewidencyjne

Rozdział I. Dochód z podzielonego zysku bądź zysku przeznaczonego na pokrycie straty

• 1. Wstęp
• 2. Podstawa opodatkowania i termin zapłaty ryczałtu
• 2.1. Regulacja historyczna – obowiązująca do 25.10.2022 r.
• 2.2. Aktualny stan prawny – obowiązujący od 26.10.2022 r.
• 3. Istotne zagadnienia
• 3.1. Prawo do wypracowanego zysku w spółkach objętych ryczałtem
• 3.2. Zaliczki na poczet dywidendy bądź przyszłego zysku
• 3.2.1. Uwagi wstępne
• 3.2.2. Zaliczki na poczet dywidendy bądź przyszłego zysku w kontekście regulacji historycznych
• 3.2.3. Zaliczki na poczet dywidendy bądź przyszłego zysku – aktualny stan prawny
• 3.2.4. Zwrot zaliczki a opodatkowanie ryczałtem

Rozdział II. Dochód z tytułu ukrytych zysków

• 1. Wstęp
• 2. Podstawa opodatkowania i termin zapłaty ryczałtu
• 3. Istotne zagadnienia
• 3.1. Świadczenia na rzecz podmiotów powiązanych
• 3.2. Świadczenia związane z podstawową działalnością podatnika, rynkowość transakcji
• 3.3. Świadczenia niestanowiące ukrytego zysku
• 3.4. Przykładowy katalog świadczeń stanowiących ukryty zysk
• 3.4.1. Uwagi ogólne
• 3.4.2. Pożyczki udzielane wspólnikom lub podmiotom powiązanym bądź udzielane przez te podmioty
• 3.4.3. Darowizny, świadczenia na rzecz fundacji rodzinnej lub trustu, wydatki reprezentacyjne
• 3.4.4. Nadwyżka ceny rynkowej nad ceną ustaloną
• 3.4.5. Świadczenia związane z regulacjami prawa spółek
• 3.5. Usługi niematerialne i trudne do wyceny
• 3.6. Prowadzenie działalności z użyciem majątku wspólników a ukryty zysk
• 3.6.1. Uwagi ogólne
• 3.6.2. Transfer składników majątkowych i ich późniejszy najem spółce
• 3.6.3. Udostępnienie składników majątkowych spółce nieposiadającej żadnych aktywów koniecznych do wykonywania działalności
• 3.6.4. Udostępnienie składników majątkowych spółce posiadającej aktywa konieczne do wykonywania działalności
• 3.6.5. Wnioski
• 3.7. Użytkowanie składników majątku spółki przez podmioty powiązane a ukryty zysk
• 3.8. Dochód z tytułu ukrytych zysków w wypowiedziach organów podatkowych

Rozdział III. Dochód z tytułu wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą

• 1. Wstęp
• 2. Podstawa opodatkowania i termin zapłaty ryczałtu
• 3. Istotne zagadnienia
• 3.1. Wydatki związane z używaniem samochodów osobowych, środków transportu lotniczego, taboru pływającego oraz innych składników majątku
• 3.1.1. Wydatki związane z użytkowaniem samochodów osobowych – uwagi ogólne
• 3.1.2. Wydatki na składniki majątku używane w sposób „mieszany" – regulacja historyczna
• 3.1.3. Wydatki na składniki majątku używane w sposób „mieszany" – aktualny stan prawny
• 3.2. Wydatki reprezentacyjne
• 3.3. Darowizny
• 3.4. Kary umowne
• 3.5. Dochód z tytułu wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą w wypowiedziach organów podatkowych

Rozdział IV. Inne rodzaje dochodów podlegających opodatkowaniu ryczałtem

• 1. Dochód z tytułu zmiany wartości składników majątku
• 1.1. Wprowadzenie
• 1.2. Podstawa opodatkowania, termin zapłaty podatku
• 1.3. Obciążenie ryczałtem w procesie restrukturyzacji
• 1.4. Przekształcenie spółki stosującej ryczałt
• 1.5. Połączenie metodą łączenia udziałów a ryczałt
• 1.6. Restrukturyzacja poprzez utworzenie nowej spółki a ryczałt
• 2. Dochód z tytułu zysku netto
• 2.1. Wprowadzenie, podstawa opodatkowania
• 2.2. Rozdysponowanie zysku netto a termin zapłaty ryczałtu
• 2.2.1. Regulacja funkcjonująca do 31.12.2021 r. i brzmienie przepisów od 26.10.2022 r.
• 2.2.2. Regulacja historyczna, obowiązująca od 1.1.2022 r. do 25.10.2022 r.
• 2.3. Metody rozliczenia ryczałtu od dochodu z tytułu zysku netto
• 2.3.1. Rozliczenie dochodu z zysku netto po jego rozdysponowaniu
• 2.3.2. Rozliczenie dochodu z zysku netto jednorazowo
• 2.4. Połączenie, rozwiązanie spółek a dochód z tytułu zysku netto
• 3. Dochód z tytułu nieujawnionych operacji gospodarczych

Rozdział V. Pozostałe zagadnienia związane z przedmiotem opodatkowania ryczałtem

• 1. Stawka ryczałtu
• 1.1. Regulacja aktualna i historyczna
• 1.2. Mali podatnicy, podatnicy rozpoczynający prowadzenie działalności
• 1.3. Problemy dotyczące stosowania stawki obniżonej opodatkowania ryczałtu
• 2. Przedawnienie zobowiązania podatkowego a ryczałt
• 2.1. Uwagi ogólne
• 2.2. Przedawnienie ryczałtu od dochodu z podzielonego zysku bądź zysku przeznaczonego na pokrycie straty
• 2.3. Przedawnienie ryczałtu od dochodu z zysku netto
• 2.4. Przedawnienie ryczałtu a obowiązek przechowywania dokumentacji dla celów podatkowych
• 3. Przychody zagraniczne a ryczałt
• 4. Estoński CIT a wyższy limit kwartalnych deklaracji w VAT
• 5. Zasady opodatkowania dywidendy (zysku) wypłaconego na rzecz wspólników
• 6. Estoński CIT a obowiązek informowania o strategii podatkowej
• 7. Zasady opodatkowania dywidendy (zysku) wypłaconego na rzecz wspólników
• 8. Przykładowa analiza opłacalności estońskiego CIT
• 8.1. Uwagi wstępne
• 8.2. Metodologia analizy
• 8.2.1. Pierwszy rok bazujący na danych z roku X
• 8.2.2. Ustalenie prognozy na kolejne lata
• 8.2.3. Analiza na podstawie prognoz
• 8.2.4. Wnioski

Rozdział VI. Obowiązki ewidencyjne i sprawozdawcze w estońskim CIT

• 1. Okres korzystania z ryczałtu
• 2. Obowiązki informacyjne i ewidencyjne podatnika
• 2.1. Składanie oświadczenia OSW-RD
• 2.2. Składanie deklaracji CIT-8E
• 2.3. Obowiązek informowania o posiadanych oddziałach
• 2.4. Obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych i sporządzania sprawozdań finansowych zgodnie z ustawą o rachunkowości
• 2.5. Obowiązek wyodrębnienia w informacji dodatkowej i objaśnieniach informacji o wysokości ukrytych zysków w roku podatkowym
• 2.6. Inne informacje sprawozdawcze
• 2.6.1. Zakres wyłączenia stosowania przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych
• 2.6.2. Zasady stosowania przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w zakresie przepisów o strukturach hybrydowych
• 2.6.3. Stosowanie przepisów o estońskim CIT po zakończeniu okresu opodatkowania i nierozdysponowania dochodu z zysku netto wypracowanego w okresie estońskiego CIT
• 2.7. Przykład zmian w polityce rachunkowości
• 2.7.1. Wyodrębnienie kwot zysku osiągniętego w latach opodatkowania ryczałtem oraz w latach nieopodatkowania ryczałtem
• 2.7.2. Podatkowe przychody i koszty
• 2.7.3. Podatek dochodowy
• 2.7.3.1. Ukryte zyski oraz wydatki niezwiązane z działalnością gospodarczą
• 2.7.3.2. Dochód z tytułu podzielonego zysku oraz rozdysponowanego dochodu z tytułu zysku netto
• 2.7.3.3. Dochód z tytułu nieujawnionych operacji gospodarczych
• 2.7.3.4. Dochód z tytułu zmiany wartości składników majątku
• 2.7.3.5. Podatek odroczony
• 2.7.4. Ujmowanie zdarzeń gospodarczych na kontach analitycznych