Ustawa o muzeach. Komentarz

O Autorze

Wykaz skrótów

Wykaz literatury

Wprowadzenie

Część I. Ustawa o muzeach

Ustawa z 21 listopada 1996 r. o muzeach (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 902)

Rozdział I. Przepisy ogólne

• Art. 1. [Pojęcie]
• I. Pojęcie muzeum
• II. Forma prawna
• III. Nienastawienie na osiąganie zysku
• IV. Cele muzeum
• V. Definicja muzeum w ustawie o muzeach a definicja w Kodeksie Etyki dla Muzeów ICOM
• Art. 2. [Zadania]
• I. Uwagi ogólne
• II. Gromadzenie zabytków w statutowo określonym zakresie
• III. Katalogowanie i naukowe opracowywanie zgromadzonych zbiorów
• IV. Przechowywanie gromadzonych zabytków oraz magazynowanie ich w sposób dostępny do celów naukowych
• V. Zabezpieczanie i konserwacja zbiorów oraz zabezpieczanie zabytków archeologicznych nieruchomych oraz innych nieruchomych obiektów kultury materialnej i przyrody
• VI. Urządzanie wystaw stałych i czasowych, organizowanie badań i ekspedycji naukowych, w tym archeologicznych
• VII. Prowadzenie działalności edukacyjnej, popieranie i prowadzenie działalności artystycznej i upowszechniającej kulturę oraz udostępnianie zbiorów do celów edukacyjnych i naukowych
• VIII. Zapewnianie właściwych warunków zwiedzania oraz korzystania ze zbiorów i zgromadzonych informacji
• IX. Prowadzenie działalności wydawniczej
• X. Możliwość realizowania innych zadań
• Art. 3. [Rodzaje]
• Art. 4. [Odesłanie]
• I. Zastosowanie przepisów ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej
• II. Zastosowanie innych przepisów szczególnych

Rozdział II. Organizacja muzeów

• Art. 5. [Rodzaje]
• I. Podmioty, które mogą tworzyć muzea
• II. Rodzaje muzeów
• III. Uprawnienia i obowiązki założyciela muzeum
• IV. Zabezpieczanie zbiorów muzeum przed pożarem, kradzieżą i innym niebezpieczeństwem grożącym ich zniszczeniem lub utratą
• V. Ochrona zbiorów w czasie transportu
• VI. Prawo używania pieczęci
• Art. 5a. [Łączenie]
• I. Zasady łączenia muzeów publicznych
• II. Łączenie muzeów prywatnych
• III. Podział muzeum
• Art. 5b. [Wykaz]
• Art. 6. [Statut]
• I. Ogólne zasady nadawania muzeum statutu
• II. Nadawanie statutu muzeum – uzgodnienia
• III. Elementy statutu
• IV. Nazwa, teren działania i siedziba muzeum
• V. Zakres działania muzeum oraz rodzaj i zakres zbiorów
• VI. Zasady powoływania i odwoływania dyrektora muzeum publicznego oraz jego kompetencje
• VII. Organ nadzorujący i organy doradcze
• VIII. Pozostałe elementy statutu
• IX. Otwarty zakres tematyczny statutu
• X. Statut muzeum w organizacji
• XI. Regulamin organizacyjny muzeum
• XII. Kompetencje Narodowego Instytutu Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów w zakresie uzgadniania statutów i regulaminów
• XIII. Instytucje paramuzealne
• XIV. Spis uzgodnionych regulaminów
• Art. 6a. [Zadania ministra]
• I. Uwagi ogólne
• II. Tworzenie muzeów, sprawowanie nadzoru nad nimi i kontrolowanie ich działalności
• III. Pozostałe zadania ministra właściwego ds. kultury i ochrony dziedzictwa narodowego
• IV. Wydawanie zezwoleń na wykonanie trwałych znaków i obiektów upamiętniających walki i męczeństwo
• Art. 6b. [Medal „Opiekun Miejsc Pamięci Narodowej"]
• Art. 7. [Rada do Spraw Muzeów]
• I. Rola Rady do Spraw Muzeów i Miejsc Pamięci Narodowej
• II. Kompetencje Rady do Spraw Muzeów i Miejsc Pamięci Narodowej
• III. Szczegółowy zakres działania Rady do Spraw Muzeów i Miejsc Pamięci Narodowej
• IV. Skład Rady do Spraw Muzeów i Miejsc Pamięci Narodowej i zasady jej wyboru
• V. Kadencja Rady do Spraw Muzeów i Miejsc Pamięci Narodowej
• Art. 8. [Nadzór]
• I. Zakres kontroli prowadzonej w muzeum
• II. Stwierdzenie rażących naruszeń i zalecenie ich usunięcia
• III. Postępowanie w sprawie zakazania działalności muzeum
• Art. 9. [Działalność gospodarcza]
• I. Warunki prowadzenia działalności gospodarczej przez muzeum
• II. Dodatkowa działalność gospodarcza muzeum a status przedsiębiorcy
• Art. 10. [Opłaty za wstęp]
• I. Ogólne zasady ustalania odpłatności wstępu do muzeów
• II. Ustalanie wysokości opłat za wstęp do muzeum i zwolnienia
• III. Kategorie osób, którym przysługuje ulga ustawowa oraz dokumenty potwierdzające to uprawnienie
• Art. 11. [Rada muzeum]
• I. Rola rady muzeum
• II. Kompetencje rady muzeum
• III. Powołanie i odwołanie rady muzeum
• IV. Skład rady muzeum
• V. Tryb pracy rady muzeum
• VI. Świadczenia przysługujące członkom rady muzeum
• Art. 12. [Kolegia doradcze]

Rozdział III. Muzeum rejestrowane

• Art. 13. [Rejestr muzeów]
• I. Warunki uzyskania statusu muzeum rejestrowanego
• II. Wykaz muzeów rejestrowanych
• III. Uprawnienia muzeów rejestrowanych i ich pracowników
• Art. 14. [Skreślenie z Rejestru]
• I. Postępowanie weryfikacyjne
• II. Postępowania właściwe w sprawie skreślenia muzeum z Państwowego Rejestru Muzeów
• Art. 15. [Decyzja administracyjna]
• Art. 16. [Kompetencje]
• Art. 17. [Rada powiernicza]
• Art. 18. [Rozwinięcie]
• Art. 19. [Skład]
• Art. 19a. [Zwrot kosztów przejazdu]
• Art. 20. [Pierwszeństwo nabycia]
• I. Uwagi ogólne
• II. Zastosowanie prawa pierwszeństwa i prawa pierwokupu do zabytków
• III. Realizacja prawa pierwszeństwa lub prawa pierwokupu przez muzeum
• IV. Prawo pierwszeństwa
• V. Prawo pierwokupu

Rozdział IV. Muzealia

• Art. 21. [Inwentaryzacja]
• I. Muzealium a inne pojęcia odnoszące się do obiektów wchodzących w skład zbiorów muzeum
• II. Pojęcie muzealiów
• III. Pojęcia dotyczące muzealiów w ustawie o restytucji narodowych dóbr kultury
• IV. Zasady ewidencjonowania zabytków w muzeach
• V. Podstawy nabycia obiektów do zbiorów muzealnych na własność
• VI. Pozyskanie obiektów do zbiorów muzealnych na podstawie umów nieprzenoszących własności
• VII. Przechowanie obiektów przez muzea w ramach zabezpieczenia
• VIII. Nabycie muzealiów a ustawa – Prawo zamówień publicznych
• IX. Pozyskiwanie obiektów do zbiorów muzealnych a prawa autorskie
• Art. 22. (uchylony)
• Art. 23. [Zbywanie, zamiana]
• I. Zasady zamiany, sprzedaży lub darowizny muzealiów
• II. Przeniesienia własności narodowego dobra kultury RP
• Art. 24. [Skreślenie z inwentarza]
• I. Skreślenie z inwentarza z powodu zmiany statusu prawnego muzealium lub błędu w zapisie inwentarzowym
• II. Skreślenie z inwentarza muzealium utraconego na skutek kradzieży, zaginięcia lub zniszczonego
• III. Skreślenie z inwentarza muzealium, które jest zabytkiem
• IV. Skreślenie z inwentarza muzealium ze względu na wywóz za granicę
• V. Dodatkowa ochrona muzealiów będących zabytkami
• VI. Kontrola przestrzegania i stosowania przepisów dotyczących ochrony zabytków i opieki nad zabytkami w muzeach
• Art. 25. [Opłaty]
• I. Tryb pobierania opłat za przygotowanie i udostępnianie zbiorów do celów innych niż zwiedzanie oraz zwolnienie z tych opłat
• II. Opłaty za udostępnianie informacji sektora publicznego do ponownego wykorzystywania
• III. Opłaty za fotografowanie w muzeum
• Art. 25a. [Wizerunki muzealiów]
• Art. 26. [Likwidacja muzeum]
• I. Likwidacja muzeum samorządowego
• II. Prawo pierwszeństwa nabycia muzealiów
• III. Postępowanie z dokumentacją ewidencyjną w razie likwidacji muzeum
• IV. Likwidacja muzeum prywatnego
• Art. 27. [Delegacja]
• Art. 28. [Nieruchomości]
• Art. 29. [Przenoszenie]
• I. Ogólne zasady przenoszenia muzealiów poza teren muzeum
• II. Szczegółowe zasady przenoszenia muzealiów poza teren muzeum
• Art. 29a. [Zasady wywozu muzealiów]
• I. Zakaz wywozu na stałe za granicę muzealiów niebędących zabytkami
• II. Czasowy wywóz muzealiów za granicę
• Art. 30. [Zakaz egzekucji]
• Art. 30a. [Ograniczenie dostępu do informacji służących zapewnieniu bezpieczeństwa muzealiom]
• Art. 31. [Brak kolizji]
• I. Materiały archiwalne jako zbiory muzeów
• II. Muzea pełniące funkcję jednostek państwowej sieci archiwalnej
• III. Zbywanie mienia samorządowego

Rozdział IVA. Ochrona prawna rzeczy ruchomych o wartości historycznej, artystycznej lub naukowej wypożyczonych z zagranicy na wystawę czasową organizowaną na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej

• Art. 31a. [Przesłanki objęcia ochroną]
• I. Istota immunitetu muzealnego
• II. Warunki objęcia ochroną prawną rzeczy wypożyczanej z zagranicy na wystawę czasową
• III. Wyłączenie spod egzekucji
• IV. Ustanie ochrony prawnej rzeczy ruchomej
• V. Udzielenie poręczenia dotyczącego rzeczy wypożyczonych z zagranicy na wystawę odbywającą się w Polsce
• Art. 31b. [Wniosek o objęcie ochroną]
• I. Tryb obejmowania rzeczy ruchomych ochroną prawną
• II. Rozstrzygnięcie ministra o objęciu albo nieobjęciu rzeczy ochroną prawną a decyzja administracyjna
• III. Wniosek o objęcie ochroną prawną rzeczy ruchomej o wartości historycznej, artystycznej lub naukowej i wymagane dokumenty
• Art. 31c. [Zawiadomienie o wwiezieniu na terytorium RP lub o wywiezieniu rzeczy ruchomej]
• Art. 31d. [Ustanie ochrony prawnej rzeczy ruchomej]
• Art. 31e. [Ewidencja rzeczy ruchomych objętych ochroną]

Rozdział V. Pracownicy muzeów

• Art. 32. [Zawodowa grupa muzealników]
• I. Pojęcia muzealnika i zawodowej grupy muzealników
• II. Stanowiska muzealników a tytuły zawodowe
• III. Kurator wystawy
• Art. 32a. [Zatrudnienie na stanowisku kustosza, adiunkta i asystenta]
• Art. 32b. [Zatrudnianie specjalistów]
• Art. 32c. [Inne stanowiska]
• Art. 33. [Pracownicy naukowi]
• Art. 33a. [Wymagane kwalifikacje]
• I. Tryb stwierdzania kwalifikacji wymaganych na poszczególnych stanowiskach w muzeach
• II. Wymagany staż pracy
• Art. 33b. [Dorobek zawodowy]
• Art. 33c. [Zaświadczenie o posiadaniu dorobku zawodowego]
• Art. 33d. [Komisja kwalifikacyjna]
• Art. 34. [Normy etyki zawodowej]
• I. Normy etyki zawodowej obowiązujące muzealników
• II. Zakaz konkurencji
• III. Ogólnie przyjęte normy etyki zawodowej a Kodeks Etyki ICOM dla Muzeów
• IV. Naruszenie zasad etyki zawodowej przez muzealnika

Rozdział Va. Przepis karny

• Art. 34a. [Brak pozwolenia na wywóz]

Rozdział VI. Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe i końcowe

• Art. 35–39. (pominięte)
• Art. 40. [Wejście w życie]

Część II. Wzory dokumentów

• Wzór Nr 1. Oświadczenie o utworzeniu muzeum nieposiadającego osobowości prawnej 199
• Wzór Nr 2. Statut muzeum – urzędowy wzór Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego
• Wzór Nr 3. Regulamin muzeum prywatnego – urzędowy wzór Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego
• Wzór Nr 4. Kwestionariusz założyciela muzeum prywatnego (w organizacji) – urzędowy kwestionariusz Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego
• Wzór Nr 5. Wniosek muzeum do ministra właściwego ds. kultury i ochrony dziedzictwa narodowego o ponowne rozpatrzenie sprawy
• Wzór Nr 6. Regulamin rady muzeum
• Wzór Nr 7. Wniosek o wpis do Państwowego Rejestru Muzeów
• Wzór Nr 8. Oświadczenie o zamiarze zakupu w ramach realizacji prawa pierwszeństwa
• Wzór Nr 9. Oświadczenie o zakupie w ramach realizacji prawa pierwszeństwa
• Wzór Nr 10. Oświadczenie o wykonaniu prawa pierwokupu
• Wzór Nr 11. Umowa sprzedaży wraz z przeniesieniem autorskich praw majątkowych
• Wzór Nr 12. Umowa darowizny wraz z przeniesieniem autorskich praw majątkowych
• Wzór Nr 13. Umowa depozytu wraz z udzieleniem licencji
• Wzór Nr 14. Wniosek o wydanie pozwolenia na dokonanie zamiany muzealium
• Wzór Nr 15. Jednorazowe pozwolenie na czasowy wywóz za granicę muzealium, które nie stanowi zabytku w rozumieniu art. 3 pkt 1 OchrZabU oraz jest wpisane do inwentarza muzealiów w muzeum będącym instytucją kultury
• Wzór Nr 16. Wielokrotne pozwolenie indywidualne na czasowy wywóz za granicę muzealium, które nie stanowi zabytku w rozumieniu art. 3 pkt 1 OchrZabU oraz jest wpisane do inwentarza muzealiów w muzeum będącym instytucją kultury
• Wzór Nr 17. Wielokrotne pozwolenie ogólne na czasowy wywóz za granicę muzealiów, które nie stanowią zabytków w rozumieniu art. 3 pkt 1 OchrZabU oraz są wpisane do inwentarza muzealiów w muzeum będącym instytucją kultury
• Wzór Nr 18. Wniosek o objęcie rzeczy ochroną
• Wzór Nr 19. Zawiadomienie o wwiezieniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej rzeczy ruchomej o wartości historycznej, artystycznej lub naukowej, wypożyczanej z zagranicy na wystawę czasową organizowaną na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, objętej ochroną prawną
• Wzór Nr 20. Zawiadomienie o wywiezieniu z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej rzeczy ruchomej o wartości historycznej, artystycznej lub naukowej, wypożyczanej z zagranicy na wystawę czasową organizowaną na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, objętej ochroną prawną
• Wzór Nr 21. Wniosek o stwierdzenie posiadania dorobku zawodowego wymaganego na stanowisku kustosza dyplomowanego i kustosza