System kaucyjny w Polsce w 2025 roku - prawne i podatkowe aspekty wdrożenia. Praktyczny komentarz do ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi w zakresie uruchomienia systemu w Polsce

Autorzy

Przedmowa

Wykaz skrótów

Rozdział I. Systemy kaucyjne jako narzędzie gospodarki obiegu zamkniętego

• 1. Wstęp
• 2. Problem odpadów jako współczesne, globalne wyzwanie gospodarcze
• 3. Otoczenie regulacyjne i cel systemów kaucyjnych
• 3.1. Uwagi ogólne
• 3.2. Systemy kaucyjne jako element odpowiedzialności producentów
• 3.3. Dyrektywa SUP i wymóg osiągnięcia poziomu selektywnej zbiórki
• 3.4. Rozporządzenie PPWR i obowiązkowe systemy kaucyjne
• 3.5. Systemy kaucyjne wobec tzw. plastic tax

Rozdział II. Systemy kaucyjne – przegląd wybranych rozwiązań w UE i na świecie

• 1. Uwagi wstępne
• 2. Najczęstsze modele systemów kaucyjnych
• 3. Rodzaje opakowań obejmowanych zbiórką kaucyjną
• 3.1. Opakowania jednorazowego i wielokrotnego użytku
• 3.2. Wyłączenia wybranych rodzajów opakowań ze zbiórki kaucyjnej
• 4. Zależności pomiędzy rodzajami opakowań a wysokością kaucji

Rozdział III. Podstawy prawne i zasady prowadzenia systemów kaucyjnych w Polsce

• 1. Prace legislacyjne nad wdrożeniem systemów kaucyjnych w Polsce
• 2. Podstawowe zasady dla funkcjonowania systemów kaucyjnych w Polsce
• 2.1. Definicja kaucji i systemu kaucyjnego
• 2.2. Zbiórka opakowań poprzez system kaucyjny i wyjątki od tej zasady
• 2.3. Zasada powszechnego i równego dostępu do systemu kaucyjnego
• 2.4. Skutki braku wykonania obowiązku zbiórki
• 2.5. Wielość równolegle działających systemów kaucyjnych
• 3. Kaucja i przesłanki objęcia opakowania systemem kaucyjnym
• 3.1. Wysokość kaucji i jej obieg na rynku
• 3.2. Przesłanki objęcia opakowania systemem kaucyjnym

Rozdział IV. Utworzenie i prowadzenie systemu kaucyjnego

• 1. Uwagi wstępne
• 2. Dwa rodzaje wprowadzających napoje w opakowaniach
• 3. Utworzenie podmiotu reprezentującego
• 3.1. Podmiot reprezentujący jako spółka akcyjna
• 3.2. Zamknięty charakter podmiotu reprezentującego i obowiązek wyposażenia go w środki pieniężne
• 3.3. Autonomia podmiotu reprezentującego
• 3.4. Akcje emitowane przez podmiot reprezentujący
• 4. Uzyskanie zezwolenia na prowadzenie systemu kaucyjnego
• 4.1. Uwagi ogólne
• 4.2. Wniosek o wydanie zezwolenia na prowadzenie systemu kaucyjnego
• 4.3. Decyzja o zezwoleniu na prowadzenie systemu kaucyjnego
• 4.4. Odmowa wydania i zmiany zezwolenia na prowadzenie systemu kaucyjnego
• 4.5. Konsekwencje wydania zezwolenia na rzecz kolejnego podmiotu reprezentującego, który będzie prowadził system kaucyjny

Rozdział V. Uczestnictwo jednostek handlu i punktów zbiórki w systemach kaucyjnych

• 1. Miejsca zbiórki opakowań
• 2. Uczestnictwo jednostek handlu detalicznego i hurtowego w systemie kaucyjnym
• 2.1. Wątpliwości wokół definicji jednostki handlu
• 2.2. Wpływ powierzchni sprzedaży na obowiązki jednostek handlu
• 2.3. Kluczowe obowiązki i wyzwania jednostek handlu związane z uczestnictwem w systemach kaucyjnych
• 3. Współpraca jednostek handlu z podmiotami reprezentującymi
• 4. Współpraca z punktami zbiórki

Rozdział VI. Podstawowe umowy zawierane w ramach systemów kaucyjnych

• 1. Uwagi ogólne
• 2. Umowa pomiędzy podmiotem reprezentującym a wprowadzającym napoje
• 3. Umowy pomiędzy podmiotem reprezentującym a jednostkami handlu detalicznego lub hurtowego
• 4. Umowa rozliczeniowa pomiędzy podmiotami reprezentującymi

Rozdział VII. Rola konsumentów w systemie kaucyjnym

Rozdział VIII. Aspekty prawno-konkurencyjne funkcjonowania systemów kaucyjnych

• 1. Rozwiązania antymonopolowe
• 2. Koncepcja konkurencyjnych systemów kaucyjnych
• 3. Ryzyko zamknięcia dostępu do rynku z uwagi na obowiązek wynegocjowania umowy operatorskiej
• 4. Praktyki dyskryminacyjne
• 5. Przejrzyste i niedyskryminujące praktyki
• 6. Obowiązek zawarcia umowy z podmiotem reprezentującym
• 7. Wymogi techniczne dotyczące systemów kaucyjnych
• 8. Systemy zgodności u operatorów systemów kaucyjnych

Rozdział IX. Rozliczanie VAT w systemie kaucyjnym

• 1. Szczątkowość regulacji podatkowych
• 2. Opakowania objęte systemem kaucyjnym – brak opodatkowania pobranej kaucji
• 3. Opakowania w systemie kaucyjnym a opakowania zwrotne
• 4. Podmiot reprezentujący jako podatnik VAT
• 5. Podatek od niezwróconych opakowań
• 6. Rozliczenie przez płatnika
• 7. Ewidencje podatkowe
• 8. Podsumowanie

Rozdział X. System kaucyjny a podatek dochodowy

• 1. System kaucyjny – rola podmiotu reprezentującego
• 2. Podmiot reprezentujący jako podatnik CIT – wybrane zagadnienia
• 3. Podmiot reprezentujący a stosowanie ulg podatkowych
• 4. Podmiot reprezentujący a stosowanie 9% stawki CIT
• 5. Podmiot reprezentujący a ryczałt od dochodów spółek (tzw. estoński CIT)
• 6. Przeznaczenie dochodów wyłącznie na cele statutowe a brak zwolnienia z art. 17 PDOPrU
• 7. Opodatkowanie CIT wkładów wnoszonych do podmiotu reprezentującego
• 8. Środki finansowe uzyskiwane przez podmiot reprezentujący a CIT
• 8.1. Uwagi wstępne
• 8.2. Kaucja przekazywana operatorowi systemu kaucyjnego
• 8.3. Nieodebrana kaucja
• 8.4. Sprzedaż odpadów opakowaniowych zebranych w ramach systemu kaucyjnego i materiałów pochodzących z przetwarzania tych odpadów