Postępowanie w sprawach kredytów frankowych. Poradnik dla frankowiczów

Przedmowa

Wykaz skrótów

Rozdział 1. Przegląd niezbędnych pojęć

Rozdział 2. Przygotowanie procesu frankowego – od czego zacząć?

• 1. Uwagi ogólne
• 2. Postępowanie przedsądowe
• 3. Przedawnienie i przerwanie biegu przedawnienia
• 4. Dokumenty niezbędne do złożenia pozwu

Rozdział 3. Przygotowanie pozwu w sprawie frankowej

• 1. Uwagi ogólne
• 2. Pozew jako pismo procesowe
• 3. Roszczenie w sprawach frankowych
• 3.1. Uwagi ogólne
• 3.2. Stwierdzenie nieważności umowy kredytowej
• 3.2.1. Uwagi ogólne
• 3.2.2. Podstawy nieważności bezwzględnej
• 3.2.3. Nieważność umowy kredytowej w związku z usunięciem z jej treści klauzul abuzywnych
• 3.2.4. Konstrukcja roszczenia o stwierdzenie nieważności umowy kredytowej
• 3.3. Roszczenie o zapłatę związane ze stwierdzeniem nieważności umowy kredytowej
• 3.4. Klauzule abuzywne a sprawy kredytów frankowych
• 3.4.1. Uwagi wstępne
• 3.4.2. Kontrola abstrakcyjna i jej znaczenie dla procesu frankowego
• 3.4.3. Przesłanki uznania zapisów umowy za abuzywne
• 3.4.4. Konstrukcja roszczenia opartego o klauzule abuzywne
• 3.5. Konstrukcja żądania pozwu w sprawie frankowej
• 3.5.1. Uwagi ogólne
• 3.5.2. Czynniki mające wpływ na wybór żądania
• 3.5.3. Kumulacja żądań w sprawie frankowej
• 3.5.4. Szerokie podejście do formułowania żądania pozwu – żądania ewentualne
• 3.5.5. Konkretyzacja żądania do jednego roszczenia
• 3.5.6. Roszczenie o zapłatę z szeroką podstawą prawną
• 3.5.7. Które roszczenie wybrać?
• 3.5.8. Modyfikacja żądania w sprawie frankowej w trakcie trwania procesu
• 3.6. Matematyka – czyli co i dlaczego trzeba obliczyć przed złożeniem pozwu w sprawie frankowej
• 4. Złożenie pozwu do sądu i możliwe komplikacje

Rozdział 4. Postępowanie dowodowe w sprawie frankowej

• 1. Uwagi ogólne
• 2. Postępowanie dowodowe – uwagi ogólne
• 3. Jakie dowody w sprawie frankowej należy powoływać?
• 4. Rozkład ciężaru dowodu w sprawie frankowej
• 5. Dowód z przesłuchania świadków
• 5.1. Uwagi ogólne
• 5.2. Świadkowie w sprawie frankowej
• 5.3. Czy dowód z przesłuchania świadków ma sens?
• 5.4. Jak przeciwdziałać wydłużeniu postępowania na skutek prowadzenia dowodu z zeznań świadków?
• 6. Opinia biegłego sądowego w sprawie frankowej
• 6.1. Uwagi ogólne
• 6.2. Opinia biegłego sądowego – informacje ogólne
• 6.3. Okoliczności, na które powoływani są biegli w sprawach frankowych
• 6.4. Czy konieczne jest powoływanie biegłego sądowego w sprawie frankowej?
• 6.5. Opinia biegłego sądowego – koszty i zarzuty
• 7. Przesłuchanie kredytobiorcy

Rozdział 5. Rozstrzygnięcie sprawy frankowej

• 1. Uwagi wstępne
• 2. Wyroki – informacje ogólne
• 2.1. Uwagi wstępne
• 2.2. Najczęściej formułowane wyroki w sprawach frankowych
• 2.2.1. Uwagi ogólne
• 2.2.2. Wyrok stwierdzający nieważność umowy kredytowej
• 2.2.3. Wyrok ustalający bezskuteczność klauzul abuzywnych zawartych w umowie przy pozostawieniu pozostałej części umowy w mocy
• 2.2.4. Przesłankowe stwierdzenie nieważności umowy kredytowej
• 3. Nakaz zapłaty i wyrok zaoczny a sprawa frankowa
• 4. Problem teorii salda i teorii dwóch kondykcji
• 5. Który wyrok jest najlepszy z punktu widzenia kredytobiorcy?

Rozdział 6. Postępowanie przed sądem II instancji w sprawie frankowej

• 1. Uwagi wstępne
• 2. Apelacja w sprawie frankowej
• 2.1. Uwagi ogólne
• 2.2. Konstrukcja apelacji – informacje podstawowe
• 2.3. Zarzuty apelacyjne w sprawach frankowych
• 2.4. Czy postępowanie apelacyjne zawsze musi się toczyć?
• 3. Przebieg postępowania apelacyjnego w sprawie frankowej
• 3.1. Uwagi ogólne
• 3.2. Postępowanie apelacyjne
• 3.3. Zmiana roszczenia w postępowaniu apelacyjnym
• 3.4. Nowe dowody w postępowaniu apelacyjnym
• 4. Wyrok sądu II instancji
• 4.1. Uwagi ogólne
• 4.2. Możliwe rozstrzygnięcia
• 4.3. Wyrok sądu II instancji i co dalej?

Rozdział 7. Kompetencja Sądu Najwyższego w sprawach frankowych

• 1. Uwagi ogólne
• 2. Dopuszczalność skargi kasacyjnej w sprawach frankowych
• 3. Procedowanie przed Sądem Najwyższym
• 4. Wyrok Sądu Najwyższego wydany w konkretnej sprawie – początek czy koniec procesu?

Rozdział 8. Przegląd stanowisk i orzeczeń w sprawach frankowych

• 1. Stanowiska instytucji powołanych dla ochrony konsumenta
• 1.1. Uwagi ogólne
• 1.2. Stanowisko Rzecznika Praw Obywatelskich
• 1.3. Stanowisko Rzecznika Finansowego
• 1.4. Stanowisko Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów
• 2. Orzeczenia Sądu Najwyższego oraz Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawach frankowych
• 2.1. Najważniejsze orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej
• 2.1.1. Uwagi ogólne
• 2.1.2. Wyrok TSUE z 15.3.2012 r. w sprawie C-453/10, Jana Pereničová i Vladislav Perenič przeciwko SOS financ spol. s r. o., Legalis
• 2.1.3. Wyrok TSUE z 14.6.2012 r. w sprawie C-618/10, Banco Espanol de Crédito SA przeciwko Joaquín Calderón Camino, Legalis
• 2.1.4. Wyrok TSUE z 30.5.2013 r. w sprawie C-397/11, Banco Espanol de Crédito SA przeciwko Joaquín Calderón Camino, Legalis
• 2.1.5. Wyrok TSUE z 30.4.2014 r. w sprawie C-26/13, Árpád Kásler i Hajnalka Káslerné Rábai przeciwko OTP Jelzálogbank Zrt, Legalis
• 2.1.6. Wyrok TSUE z 21.12.2016 r. w sprawach połączonych: C-154/15, C-307/15, C-308/15, Francisco Gutiérrez Naranjo i Ana María Palacios Martínez przeciwko Cajasur Banco i Banco Bilbao Vizcaya Argentaria SA (BBVA), Legalis
• 2.1.7. Wyrok TSUE z 20.9.2017 r. w sprawie C-186/16, Ruxandra Paula Andriciuc i in. przeciwko Banca Românească SA, Legalis
• 2.1.8. Wyrok TSUE z 20.9.2018 r. w sprawie C-51/17, OTP Bank Nyrt. i inni przeciwko Teréz Ilyés i innym, Legalis
• 2.1.9. Wyrok TSUE z 26.3.2019 r. w połączonych sprawach C-70/17 i C-179/17, Abanca Corporación Bancaria SA przeciwko Albertowi Garcíi Salamance Santosowi i Bankia SA przeciwko Alfonsowi Antoniowi Lau Mendozie i Verónice Yulianie Rodríguez Ramírez, Legalis
• 2.1.10. Wyrok TSUE z 14.3.2019 r. w sprawie C-118/17, Zsuzsanna Dunai przeciwko ERSTE Bank Hungary Zrt., Legalis 2.1.11. Wyrok TSUE z 3.10.2019 r. w sprawie C-260/18, Kamil Dziubak i Justyna Dziubak przeciwko Raiffeisen Bank International AG, Legalis
• 2.1.12. Wyrok TSUE z 4.6.2020 r. w sprawie C-301/18, Thomas Leonhard przeciwko DSL-Bank – eine Niederlassung der DB Privatund Firmenkundenbank AG, Legalis 2.1.13. Wyrok TSUE z 29.04.2021 w sprawie C19-20 I.W., R.W. przeciwko Bank BPH S.A., Legalis
• 2.2. Najważniejsze orzeczenia Sądu Najwyższego
• 2.2.1. Uwagi ogólne
• 2.2.2. Uchwała SN(7) z 22.5.1991 r. (III CZP 15/91, OSNC 1992, Nr 1, poz. 1)
• 2.2.3. Uchwała SN(7) z 20.11.2015 r. (III CZP 17/15, OSNC 2016, Nr 4, poz. 40)
• 2.2.4. Uchwała SN(7) z 20.6.2018 r. (III CZP 29/17, MoP 2018, Nr 14)
• 2.2.5. Uchwała SN z 15.9.2020 r. (III CZP 87/19, Biul. SN 2020, Nr 9–10)
• 2.2.6. Uchwała SN z 16.2.2021 r. (III CZP 11/20, Legalis)
• 2.2.7. Uchwała SN(7) z 7.5.2021 r. (III CZP 6/21, Legalis)
• 2.2.8. Wyrok SN z 1.3.2017 r. (IV CSK 285/16, Mon.Pr.Bank. 2018, Nr 7–8, s. 18)
• 2.2.9. Wyrok SN z 24.10.2018 r. (II CSK 632/17, Mon.Pr.Bank. 2019, Nr 11, s. 41)
• 2.2.10. Wyrok SN z 4.4.2019 r. (III CSK 159/17, OSP 2019, Nr 12, poz. 115, s. 29)
• 2.2.11. Wyrok SN z 29.10.2019 r. (IV CSK 309/19, OSNC 2020, Nr 7–8, poz. 64)
• 2.2.12. Wyrok SN z 11.12.2019 r. (V CSK 382/18, Legalis)

Rozdział 9. Czy procesy frankowe kiedyś się zakończą? – pytania prejudycjalne stawiane Trybunałowi Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz zagadnienia prawne rozstrzygane przez Sąd Najwyższy

• 1. Zakończenie spraw frankowych a zawieszenie postępowania z uwagi na wynik innego toczącego się postępowania
• 2. Pytania prejudycjalne stawiane Trybunałowi Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawach frankowych
• 2.1. Uwagi ogólne
• 2.2. Odesłanie prejudycjalne Sądu Rejonowego dla Warszawy -Woli w Warszawie z 22.1.2020 r.
• 2.3. Odesłanie prejudycjalne Sądu Rejonowego dla Warszawy -Woli w Warszawie z 11.5.2020 r.
• 2.4. Odesłanie prejudycjalne Sądu Rejonowego dla Warszawy -Śródmieścia w Warszawie z 13.10.2020 r.
• 2.5. Odesłanie prejudycjalne Sądu Rejonowego dla Warszawy -Śródmieścia w Warszawie z 27.10.2020 r.
• 3. Zagadnienia prawne rozpoznawane przez Sąd Najwyższy
• 3.1. Uwagi ogólne
• 3.2. Zagadnienia prawne z 5.2.2020 r. (III CZP 41/20)
• 3.3. Zagadnienia prawne z 20.10.2020 r. (III CZP 13/21)
• 3.4. Zagadnienia prawne z 29.1.2021 r. (III CZP 11/21)

Rozdział 10. Podsumowanie

Indeks rzeczowy