Opis książki
Opis pełny
Monografia jest efektem dyskursu prowadzonego podczas konferencji naukowej organizowanej w 2023 r. przez WPiA Uniwersytetu Jagiellońskiego, Ośrodek Naukowo-Szkoleniowy przy Krajowej Radzie Komorniczej oraz Radę Izby Komorniczej w Krakowie. Celem jest przedstawienie teoretycznych oraz praktycznych aspektów związanych z egzekucyjnym zaspokojeniem wierzyciela hipotecznego.
Prawo egzekucyjne jest nieodłączną cechą każdego porządku prawnego. Bez egzekucji i związanego z nią przymusu prawnego każdy system ochrony prawnej będzie niedoskonały. Egzekucja sądowa jest przede wszystkim instrumentem prawnym służącym realizacji praw wierzyciela o istotnym także znaczeniu społecznym i gospodarczym, zwłaszcza dla właściwego funkcjonowania współczesnej gospodarki wolnorynkowej.
Publikacja została podzielona na dwie części, które w kompleksowy sposób omawiają tematykę egzekucyjnego zaspokojenia wierzyciela hipotecznego.
Część I. książki to omówienie zagadnień teoretycznych, takich jak m.in.:
- zaspokojenie wierzyciela pauliańskiego a zabezpieczenie hipoteczne,
- zmiany w zakresie zabezpieczenia hipotecznego a egzekucja sądowa,
- zajęcie nieruchomości obciążonej hipoteką i jego skutki,
- prawo wierzyciela hipotecznego do przejęcia licytowanej nieruchomości na własność,
- wygaśniecie lub przekształcenie praw i roszczeń osobisty ciążących na nieruchomości na skutek przysądzenia własności,
- prawa i roszczenia osobiste ciążące na nieruchomości pozostające w mocy pomimo przysądzenia własności,
- skutki przysądzenia własności ułamkowej części nieruchomości oraz użytkowania wieczystego obciążanych hipoteką,
- zbieg należności hipotecznych z innymi prawami i roszczeniami w podziale sumy uzyskanej przez egzekucję z nieruchomości,
- szczególne zasady podziału sumy uzyskanej przez egzekucję z nieruchomości w razie niewyczerpania hipoteki oraz zabezpieczenia hipotecznego kilku wierzytelności,
- zasady podziału sumy uzyskanej przez egzekucję z nieruchomości obciążonej hipoteką łączną,
- wykreślenie w księdze wieczystej praw wygasłych wskutek przysądzenia własności nieruchomości w egzekucji sądowej.
Cześć II. to praktyczny komentarz, w którym przedstawiono:
- wpływ przysądzenia własności na stosunek najmu i dzierżawy nieruchomości,
- powstanie hipoteki przy podziale sumy uzyskanej przez egzekucję z nieruchomości,
- uczestnicy postępowania o podział sumy uzyskanej przez egzekucję z nieruchomości,
- kolejność zaspokojenia należności zabezpieczonych hipoteką,
- praktyczne aspekty opisu i oszacowania nieruchomości.
W ostatnim rozdziale części praktycznej przedstawiono najważniejsze orzecznictwo z zakresu przedstawionego w publikacji.
Publikacja okaże się przydatna przede wszystkim w pracy komorników, syndyków oraz doradców restrukturyzacyjnych, jak również sędziów orzekających w sprawach egzekucyjnych. Publikacja adresowana jest także do przedstawicieli zawodów prawniczych: adwokatów, radców prawnych, notariuszy, aplikantów zawodów prawniczych oraz studentów prawa.
Producentem produktu jest: Wydawnictwo C.H.Beck Sp. z o.o., ul. Bonifraterska 17, 00-203 Warszawa, [email protected], tel. +48 22 311 22 22. Powyższe dane kontaktowe służą konsumentom do składania skarg oraz informowania o problemach związanych z bezpieczeństwem produktu.
Spis treści
Autorzy
Wykaz skrótów
Wykaz literatury
Część I. Teoria
Wstęp
Rozdział I. Zaspokojenie wierzyciela pauliańskiego a zabezpieczenie hipoteczne
- § 1. Wprowadzenie
- § 2. Hipoteka ustanowiona na nieruchomości przez dłużnika
- § 3. Hipoteka ustanowiona na nieruchomości przez osobę trzecią
- I. Dotychczasowe rozumienie pierwszeństwa zaspokojenia w art. 532 KC
- II. Rozstrzygnięcie o pierwszeństwie zaspokojenia z przedmiotu czynności fraudacyjnej według uchw. SN z 2.2.2022 r.
- III. Własne stanowisko co do rozumienia pierwszeństwa zaspokojenia wynikającego z art. 532 KC
- § 4. Znaczenie zabezpieczenia powództwa udzielonego wierzycielowi pauliańskiemu
- § 5. Pierwszeństwo zaspokojenia wierzyciela pauliańskiego a zaspokojenie wierzytelności zabezpieczonej hipoteką przymusową
- § 6. Wnioski
Rozdział II. Zmiany w zakresie zabezpieczenia hipotecznego a egzekucja sądowa
- § 1. Wprowadzenie
- § 2. Zmiany treści oraz zakresu zabezpieczonych wierzytelności w aktualnym modelu hipoteki
- § 3. Wszczęcie egzekucji i zajęcie nieruchomości obciążonej hipoteką
- § 4. Dopuszczalność dokonywania zmian po zajęciu nieruchomości
Rozdział III. Zajęcie nieruchomości obciążonej hipoteką i jego skutki
- § 1. Wprowadzenie
- § 2. Akt zajęcia nieruchomości i jego zakres
- § 3. Rozporządzenie zajętą nieruchomością
- § 4. Dodatkowa ochrona wierzyciela
- § 5. Celowość zajmowania nieruchomości obciążonej hipoteką
Rozdział IV. Prawo wierzyciela hipotecznego do przejęcia licytowanej nieruchomości na własność
- § 1. Wprowadzenie
- § 2. Przejęcie na własność licytowanej nieruchomości rolnej
- § 3. Przejęcie na własność licytowanej nieruchomości innej niż rolna
- § 4. Przejęcie licytowanego własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu
- § 5. Postępowanie w przedmiocie przejęcia nieruchomości albo własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu przez wierzyciela hipotecznego
- § 6. Podsumowanie
Rozdział V. Wygaśnięcie lub przekształcenie praw i roszczeń osobistych ciążących na nieruchomości na skutek przysądzenia własności
- § 1. Uwagi wprowadzające
- § 2. Zasada wygaśnięcia obciążeń ciążących na nieruchomości
- § 3. Pojęcie prawa i skutków ujawnienia praw oraz roszczeń osobistych
- § 4. Wygaśnięcie praw i roszczeń osobistych
- § 5. Przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu (art. 1000 § 4 KPC)
- § 6. Pieniężny ekwiwalent za wygasłe prawa
Rozdział VI. Prawa i roszczenia osobiste ciążące na nieruchomości pozostające w mocy pomimo przysądzenia własności
- § 1. Uwagi wprowadzające
- § 2. Postanowienie sądu o przysądzeniu własności nieruchomości
- § 3. Zasada ogólna wygasania wszelkich praw i skutków ujawnienia praw i roszczeń osobistych ciążących na nieruchomości
- § 4. Odstępstwa od zasady wygasania praw i skutków ujawnienia praw i roszczeń osobistych ciążących na nieruchomości
- I. Wyjątki przewidziane w art. 1000 § 2 KPC
- II. Wyjątki przewidziane w art. 1000 § 3 KPC
- III. Wyjątek przewidziany w art. 1001 KPC
- IV. Wyjątki przewidziane w art. 1002 KPC
- § 5. Podsumowanie
Rozdział VII. Skutki przysądzenia własności ułamkowej części nieruchomości oraz prawa użytkowania wieczystego, obciążonych hipoteką (problematyka art. 1011−1013 KPC)
- § 1. Uwagi wstępne
- § 2. Udział w prawie własności nieruchomości jako przedmiot obciążenia hipoteką
- § 3. Prawo użytkowania wieczystego jako przedmiot obciążenia hipoteką
- § 4. Egzekucja z udziału w prawie własności nieruchomości
- § 5. Egzekucja z prawa użytkowania wieczystego
- § 6. Skutki postanowienia o przysądzeniu ułamkowej części nieruchomości (udziału w nieruchomości stanowiącej przedmiot współwłasności w częściach ułamkowych)
- § 7. Skutki postanowienia o przysądzeniu prawa użytkowania wieczystego
Rozdział VIII. Zbieg należności hipotecznych z innymi prawami i roszczeniami w podziale sumy uzyskanej przez egzekucję z nieruchomości
- § 1. Wprowadzenie
- § 2. Należności zbiegające się w kategorii piątej z należnościami zabezpieczonymi hipotecznie
- I. Należności korzystające z ustawowego pierwszeństwa zaspokojenia
- II. Prawa, które ciążyły na nieruchomości przed dokonaniem w księdze wieczystej wpisu o wszczęciu egzekucji lub przed złożeniem do zbioru dokumentów wniosku o dokonanie takiego wpisu
- III. Prawo zastawu rejestrowego
- § 3. Prawa wpisane i niewpisane do księgi wieczystej
- I. Zagadnienia wspólne
- II. Kolejność zaspokajania praw wpisanych do księgi wieczystej
- III. Kolejność zaspokajania praw niewpisanych do księgi wieczystej
- § 4. Szczególne problemy z zaspokajaniem zbiegających się należności
Rozdział IX. Szczególne zasady podziału sumy uzyskanej przez egzekucje z nieruchomości w razie niewyczerpania hipoteki oraz zabezpieczenia hipotecznego kilku wierzytelności
- § 1. Uwagi wstępne
- § 2. Problem ustalenia wyczerpania (lub niewyczerpania) hipoteki kaucyjnej oraz ustania stosunku prawnego, uzasadniającego korzystanie z hipotek (art. 1038 KPC)
- § 3. Problem rygoru zakreślonego w wezwaniu do wierzyciela hipotecznego do wypowiedzenia się co do wyczerpania hipoteki w rozumieniu art. 1038 § 1 KPC
- § 4. Okres pozostawania sumy uzyskanej z egzekucji na rachunku depozytowym Ministra Finansów
- § 5. Zabezpieczenie jedną hipoteką kilku wierzytelności
Rozdział X. Reguły podziału sumy uzyskanej przez egzekucję z nieruchomości obciążonej hipoteką łączną
- § 1. Przedmiot, zakres i cel artykułu
- § 2. Istota hipoteki łącznej
- § 3. Prawo wierzyciela hipotecznego do wyboru sposobu zaspokojenia się z przedmiotu hipoteki łącznej
- § 4. Termin na wykonanie prawa do wyboru sposobu zaspokojenia się z przedmiotu hipoteki
- § 5. Adresat normy statuowanej w art. 1039 zd. 1 KPC
- § 6. Charakter prawny oświadczenia wierzyciela
- § 7. Forma oświadczenia wierzyciela
- § 8. Treść oświadczenia wierzyciela
- § 9. Skutki oświadczenia wierzyciela
- § 10. Skutki niezłożenia przez wierzyciela oświadczenia w terminie
- § 11. Wnioski
Rozdział XI. Wykreślenie w księdze wieczystej praw wygasłych wskutek przysądzenia własności nieruchomości w egzekucji sądowej
- § 1. Uwagi ogólne
- § 2. Podstawa do wykreślenia praw
- § 3. Relacje między postępowaniem egzekucyjnym a wieczystoksięgowym
- § 4. Zakres przedmiotowy praw podlegających wygaśnięciu
Część II. Praktyka
Wstęp
Rozdział I. Wpływ przysądzenia własności na stosunek najmu i dzierżawy nieruchomości
- § 1. Uwagi ogólne
- § 2. Umowy zawarte przed zajęciem nieruchomości
- § 3. Umowy zawarte po dokonaniu zajęcia nieruchomości
- § 4. Podsumowanie
Rozdział II. Powstanie hipoteki przy podziale sumy uzyskanej przez egzekucję z nieruchomości
- § 1. Uwagi ogólne
- § 2. Nieaktualność lub wadliwość oszacowania o zaliczeniu wierzytelności nabywcy na poczet ceny
- § 3. Brakująca kwota
- § 4. Szczególne uprawnienia
- § 5. Wierzytelność zabezpieczona hipoteką art. 1037 § 3 KPC
- § 6. Umieszczenie wierzytelności zabezpieczonej hipoteką powstałą na podstawie art. 1037 § 3 KPC w planie podziału
Rozdział III. Uczestnicy postępowania o podział sumy uzyskanej przez egzekucję z nieruchomości
- § 1. Wprowadzenie
- § 2. Postępowanie egzekucyjne a egzekucja
- § 3. Uczestnicy postępowania egzekucyjnego a uczestnicy egzekucji z nieruchomości
- I. Uwagi wstępne
- II. Uczestnicy postępowania egzekucyjnego – ujęcie statyczne
- III. Uczestnicy egzekucji z nieruchomości – ujęcie dynamiczne
- IV. Fazy egzekucji z nieruchomości i ich uczestnicy
- § 4. Postępowanie podziałowe jako faza egzekucji z nieruchomości i jego uczestnicy
- I. Uwagi wstępne
- II. Krąg uczestników postępowania podziałowego
- III. Uczestnicy postępowania podziałowego a uczestnicy podziału
- IV. Postępowanie podziałowe jako ostatnia faza egzekucji z nieruchomości
- § 5. Wnioski
Rozdział IV. Kolejność zaspokojenia należności zabezpieczonych hipoteką
- § 1. Wstęp
- § 2. Wsteczna moc wpisu w praktyce
- § 3. „Zbiorcza" hipoteka ustanowiona na podstawie postanowienia prokuratora
- § 4. Konsekwencje równego pierwszeństwa hipotek przy sporządzeniu planu podziału sumy uzyskanej z egzekucji z nieruchomości
- § 5. Praktyczne aspekty konkurencji zaspokojenia wierzytelności hipotecznej oraz wierzytelności wierzyciela pauliańskiego
- § 6. Wpisy w księdze wieczystej dotyczące opróżnionego miejsca hipotecznego a sporządzenie planu podziału sumy uzyskanej z egzekucji
Rozdział V. Praktyczne aspekty opisu i oszacowania nieruchomości
- § 1. Wprowadzenie
- § 2. Obowiązek zamieszczania opisu o całości gospodarczej
- § 3. Podatek VAT przy sprzedaży egzekucyjnej
- I. Uwagi ogólne
- II. Przesłanki podmiotowe i przedmiotowe opodatkowania dostawy nieruchomości
- III. Zwolnienia przedmiotowe
- IV. Chwila powstania obowiązku podatkowego
- V. Ograniczenie stosowania zwolnień z VAT w postępowaniu egzekucyjnym
- VI. Najczęściej spotykane błędy na etapie opisu i szacowania w zakresie podatku, wpływające na zaspokojenie wierzyciela hipotecznego
- § 4. Wydzielenie części zajętej nieruchomości
- I. Uwagi ogólne
- II. Praktyczne znaczenie regulacji dla zaspokojenia wierzyciela
- § 5. Podsumowanie
Rozdział VI. Z orzecznictwa Sądu Najwyższego
- § 1. Post. SN z 27.6.2002 r., IV CKN 1167/00
- § 2. Uchw. SN z 20.3.2003 r., III CZP 1/03
- § 3. Post. SN z 18.3.2003 r., IV CKN 1928/00
- § 4. Uchw. SN z 20.3.2003 r., III CZP 1/03
- § 5. Post. SN z 21.9.2011 r., I CSK 32/11
- § 6. Post. SN z 25.5.2014 r., IV CSK 654/13
- § 7. Wyr. SN z 24.9.2015 r., V CSK 667/14
- § 8. Uchw. SN z 8.12.2016 r., III CZP 81/16
- § 9. Uchw. SN z 8.12.2017 r., III CZP 77/17
- § 10. Uchw. SN z 18.1.2019 r., III CZP 66/18
- § 11. Uchw. SN z 28.3.2019 r., III CZP 90/18
- § 12. Uchw. SN z 27.10.2021 r., III CZP 56/20
- § 13. Uchw. SN z 2.2.2022 r., III CZP 32/22
- § 14. Uchw. SN z 4.4. 2023 r., III CZP 11/22
- § 15. Uchw. SN z 7.6.2023 r. III CZP 153/22
Indeks rzeczowy
Pliki do pobrania
Szczegóły
- Seria: Monografie Prawnicze
- Rok wydania: 2023
- Oprawa: Twarda
- Liczba stron: 348
- Wymiary: 145x205 mm
- Waga: 540 g
- ISBN: 978-83-8356-146-2
- EAN: 9788383561462
- Kod serwisu: 00997100
- Producent: Wydawnictwo C.H.Beck Sp. z o.o.
- Informacje: Bezpieczeństwo produktu